به گزارش پیام خانواده از سال ۱۲۸۵ که فرمان مشروطه صادر شد تا به امروز بیش از ۴۲ سال از انقلاب می‌گذرد و در طی این سال‌ها روند مردم سالاری، افت‌وخیزهای فراوانی داشته و مردم در طول این ۱۰۰ سال در یک تمرین مردم سالاری بودند.
از زمانی که این فرمان صادر شد تا به توپ بسته شدن مجلس و کودتای رضاخان و انقلاب ۵۷ ما مرتباً در افت‌وخیزهای تاریخی به سر بردیم و در ۱۲ فروردین‌ماه ۵۸ برای اولین‌بار نظر واقعی مردم از آن‌ها پرسیده شد.
نکته مهم دیگر این که تغییر حکومت از قاجار به پهلوی یک تغییر کودتایی بود، با دخالت بیگانگان بود که البته از پهلوی اول به دوم بدتر بود و اساساً نه مردم حقی داشتند، نه نظری پرسیده شد و انگلیسی‌ها آمدند و محمدرضا را جانشین پدرشان قرار دادند.
حال این که انقلاب اسلامی ایران خط بطلانی بود بر نادیده‌گرفته‌شدن مردم و صدای اعتراض بلند ملتی که از زمان فرمان مشروطه مرتباً حرف و نظرش زیر دست و پا گذاشته شده بود.
نکته مهم دیگر این که پیش از برقراری همه‌پرسی در سال ۵۸ نظرات مختلفی وجود داشت برخی از انقلابیون می‌گفتند که نیازی به همه‌پرسی نیست و ملت با حضور پرخروش خودشان نظام سلطه را از بین برده‌اند و جمعیت میلیونی مردم در خیابان‌ها نشان داد که خواستار تغییر حکومت هستند و شاه و سلطنت را از کشور بیرون راندند
اما با این وجود امام خمینی (ره) نظرشان بر این بود که برای این‌که حکومت جدید مشروعیت رسمی پیدا کند نیاز است که در قالب یک همه‌پرسی ما رای آری ملت را داشته باشیم.
باید گفت مردم در زمان شاه از ناهنجاری‌ها و توهین و به خصوص توهین‌هایی که به اسلام می‌شد خسته بودند به طوری که یکی از مهم‌ترین صداهایی که در مخالفت با پهلوی بود صدای اسلام بود.
در واقع ما چیزی به نام انقلاب ۵۷ نداریم، این انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ است که مردم برای آن خون دادند و امروز جمهوریت و اسلامیت اجزای جدانشدنی انقلاب اسلامی ایران است .
دکتر شاهین صادقی نسب استاد دانشگاه تهران