به گزارش پیام خانواده چشم باز کردیم، خودمان را در میان خانواده دیدیم، پدر و مادری دلسوز که تلاش داشتند بهترین‌ها را برای ما فراهم کنند، کمی که بزرگ‌تر شدیم فهمیدیم معنای بابا بزرگ و مامان بزرگ و دایی و عمو و عمه و خاله، وقتی هم مدرسه رفتیم آرام آرام یاد گرفتیم که چه جامعه بزرگی داریم، جامعه‌ای که از میلیون‌ها خانواده تشکیل شده و همین کنار هم گذاشتن‌ها ما را با مفاهیم جدیدی آشنا کرد و آن اینکه ما پیرو سیره پیامبری هستیم که صفر تا صد زندگی کردن در این دنیای باقی را نشانمان داده است، از همه مهم‌تر راه و چاه بنده خوب بودن را هم برایمان گفته است.حال در سالروز رحلت جانسوزش از حجت‌الاسلام امیرعلی حسنلو مدیر گروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه خواستیم برایمان از راهکارهای مهارتی در مواجه با خانواده مطابق با سیره پیامبر (ص) برایمان بگوید. برای خواندن این راهکارها با ما همراه باشید.
از ازدواج غول نسازید
در همین ابتدا به یکی از دغدغه‌های نسل جوان امروزی می‌پردازیم و آن واژه نام آشنای «ازدواج» است. بله! از آنجایی که یکی از بزرگ‌ترین معضلات اجتماعی درجوامع امروزی دوری جوانان از تشکیل خانواده وهمسر گزینی است، این مشکل می‌تواند گاهی هراس و نگرانی از تعهد، ترس از مسؤولیت و اداره خانواده باشد یا ترس از فقر و کمبود اعتماد به نفس. در چنین شرایطی سوی نگاه به سوی والدین می‌رود، زیرا در از تربیت آن‌ها است که قوام شخصیت فرزندان شکل می‌گیرد، پس لازم است که والدین، فرزندانشان را با مشکلات، امتحانات و دادن مسؤولیت در زندگی تربیت کنند.
حجت‌الاسلام حسنلو درباره نوع نگاه سیره نبوی درباره ازدواج بیان می‌کند، پیامبر اکرم (ص) تأسیس و تشکیل خانواده را در جامعه ایمانی توصیه می‌کند که با توکل کردن بر خداوند متعال از همسرگزینی هراس نداشته باشد. از نظر ایشان هیچ یک از نگرانی‌ها و ترس از فقر و مدیریت سد راه ازدواج نیست و معتقد بودند تحقق نیافتن این امر مهم، پیامدهای منفی بسیار بزرگ‌تری برای جامعه خواهد داشت.پیامبر (ص) در این زمینه می‌فرمایند: «بدترین مردان آنانی هستند که بدون دلیل، ازدواج را ترک می‌کنند»، همچنین «هر کس به خاطر ترس از فقر، ترک ازدواج کند، فضل خدا را جدی نگرفته است، چون خداوند تبارک و تعالی می فرماید: «ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله»؛ «هر کس بخواهد پیرو دین حق باشد، این را بداند که زن خواستن؛ سنت و شیوه من است» و .....
ازدواج‌ها را آسان بگیرید
البته از دیگر توصیه‌های پیامبر اکرم (ص) به پیروانش تسهیل ازدواج برای جوانان بود. خود حضرت در تزویج دختران خود سخت نگرفتند، جهیزیه دخترش فاطمه (س) و آغاز زندگی او بسیار ساده است و از تشریفات کاملاً پرهیز شده بود. مطابق سیره نبوی در انتخاب همسر معیار اول ایمان است.
با همسرتان مهربان باشید
در این بخش، روی سخن به آقایان متأهل است، در هر صورت پس از آمدن همسر به زندگی در کنار مرد، این سفارش بینظیر و توصیه بی‌مانند از رسول الله (ص) به منزله یک قانون و مؤلفه بزرگ اولیه در بنیان خانواده است که می‌فرمایند «الا خیر کم، خیرکم لنسائه و انا خیرکم لنسائی»؛ آگاه باشید، بهترین شما کسی است که نسبت به همسرانش بهتر باشد و من بهترین شما نسبت به همسرانم هستم.
حجت‌الاسلام حسنلو احترام و خوش رفتاری، حق شناسی، محبت، وفاداری درحق همسر و شریک بودن درغم‌ها و مشکلات او، از نشانه‌های نیک همسرداری بر می‌شمرد و می‌افزاید: مرد موظف است حتی در برابر تندی و خشونت همسر خود با صبر و حوصله، سازگاری کند، به گونه ای که پیامبر (ص) همواره یاران خود را توصیه می‌کردند با بدی‌ها و بدخلقی‌های همسران خود کنار بیایند و به آن‌ها مهربانی کنند.این در حالی است که رفتار رسول خدا (ص) منطبق با دستورات الهی است. در قرآن آمده است «و عاشروهن بالمعروف»؛ با زنان به نیکی رفتار کنید. یکی از همین معروف‌ها، وفاداری به همسر است که از زیباترین جلوه‌های عشق‌ورزی در زندگی مشترک است. درواقع وفاداری یعنی سپاس، قدردانی و فراموش نکردن زحمت‌ها و خوبی‌های همسر حتی پس از مرگ او.
وفاداری پیامبر اسلام (ص) به حضرت خدیجه (س) یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های اخلاقی در سیره پیامبر (ص) است که تا پایان عمر قدردان زحمت‌ها و مهربانی‌های حضرت خدیجه (س) بود و همواره می‌فرمود «هیچ کس خدیجه نمی‌شود».او ادامه می‌دهد: در دیدگاه پیامبر، رفتار زن در زندگی مشترک، به نوعی بازتاب رفتار مرد و میزان احترام و محبتی است که مرد در برخورد با زن از خود نشان می‌دهد. از آنجا که تحمل سختی‌ها و محدودیت‌های طبیعی زندگی مشترک، بیشتر بر عهده زن است، مرد باید با رفتار درست و دریغ نکردن عشق و محبت خود، زمینه‌ساز آمادگی زن برای تحمل این بار سنگین باشد.
پیامبر (ص) جایگاه دختران را ارتقا بخشید
اینجای بحث به سراغ خانواده‌های دارای فرزند می‌رویم، می‌دانید که براساس فرهنگ جامعه جاهلی حجاز فرزندان مهر و محبت نباید می‌دیدند به ویژه فرزندان دختر! چنانکه قرآن بخشی از فرهنگ آنان را به ترسیم می‌کشد که داشتن دختر را ننگ می‌دانستند و اقدام به زنده به گور می‌کردند، «واذا بشر احدهم بالانثی ظل و جهه مسودا و هو کظیم»؛ هنگامی که به یکی از آنان بشارت دختر داده می‌شد، صورتش از خجالت سیاه می‌شد و ناراحت و خشمگین می‌شد.پیامبر در چنین جامعه‌ای برانگیخته شد. بنابراین یکی از محورهای اساسی رسالت ایشان، مبارزه با این گونه خرافات ناشی از جهالت بود، ایشان درباره دختران می‌فرمود «بهترین فرزندان شما، دختران شما هستند و از نشانه‌های خوش قدمی یک زن این است که اولین فرزند او، دختر باشد». در سیره پیامبر آمده است که هر زمان مژده تولد دختری را به ایشان می‌دادند؛ می فرمود «گلی است خوش بود که روزی‌اش با خداوند است».سِر اینکه پیامبر (ص) در تربیت دخترش چنین سرمایه‌گذاری می‌کند این است که می‌خواهد از او فرزندانی چون حسن و حسین و دختری چون ام کلثوم و زینب قهرمانان کربلا و تأثیرگذار در تمدن‌ها و بینش‌ها تربیت شوند. در واقع این هدف متعالی و علت سرمایه‌گذاری است که پیامبر (ص) برای دخترش ارج و بها می‌دهند.
و هسته‌ای مهم به نام خانواده
از مشکلات امروز جامعه ما ناسازگاری و اختلافات خانوادگی است که آمار طلاق را بالا برده و حریم خانواده را شکسته است. حال برخی ناملایمت‌های همسران در خانواده ممکن از متاثر از رفتار زنان باشد، اما مرد به عنوان مدیر خانواده باید این بحران‌ها را مدیریت کند. اختلافات اخلاقی میان زن وشوهر ممکن است بر فرزندان تأثیر مستقیم داشته باشد و آن‌ها را نا هنجار به بار آورد.در سیره پیامبر آمده است زمانی که در خانه به سر می‌بردند، همواره در خدمت خانواده خود بودند و با آن همه مسؤولیت و مشغله‌ای که داشتند؛ بخشی از اوقات خودشان به خانواده اختصاص می‌دادند. پس در خانواده، رفتار درست زن و شوهر و فرزندان با یکدیگر موجب استحکام پایه‌های زندگی می‌شود و به تبع آن به جامعه پاکی و صفا و آرامش می‌بخشد.حجت‌الاسلام حسنلو می‌گوید: از موارد دیگری که بر محبت و همدلی میان اعضای خانواده به ویژه زن و شوهر می افزاید و کانون خانواده را گرم‌تر و پیوندشان را محکم‌تر می‌کند، مشارکت، همکاری، مشورت دادن و خیر خواهی در امور است. پیامبر(ص) در ساعت‌هایی که در خانه به سر می‌بردند، به دوختن و وصله زدن لباس‌هایش می‌پرداختند، گوسفند می‌دوشیدند، در آسیاب کردن گندم و تهیه نان کمک می‌کردند، وسایل خانه را بر پشت خود از بازار به خانه می‌بردند. پیامبر اعظم (ص) می‌فرمود «کمک به همسر وانجام کارهای خانه، صدقه و احسان در راه خداست».حال اگر شما هم می‌خواهید خانواده‌تان مطابق با سیره نبوی یک خانواده دوست‌داشتنی شود، از امروز نیت کنید و با مدد از حضرت (ص) نقشه راه زندگیتان را به این سمت بچرخانید.