اگر از درصد اندک زنانی که با هدف کاسبی کردن ازدواج میکنند و سپس با طلب مهریه سنگین خود، طلاق میگیرند چشم پوشی کنیم، میتوان گفت مهریه تنها دست آویز زنان بی پشتوانهای است که از قوانین نابرابر زندگی مشترک و زندگی اجتماعی رنج بردهاند؛ دغدغه دیرینهای که حتی در طرح اخیر مجلس مبنی بر اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و مهریه دیده میشود و از این رو برای بسیاری از زنان نگرانی مضاعفی ایجاد کرده است.
به گزارش پیام خانواده، نبود یا کمبود فرصتهای شغلی برابر برای زنان و مردان، پایین بودن دستمزد و حقوق زنان در مقایسه با مردان، باورهای غلط فرهنگی نظیر زن پس از ازدواج نیازی به کار کردن ندارد و مخارجش بر عهده شوهرش است، امکان ازدواج موقت مرد بیتوجه به احساسات زن و به طور کلی عدم وجود قوانین برابر زنان و مردان در زندگی مشترک و فعالیت اجتماعی از جمله عواملی است که مهریه را تبدیل به منجی زنان کرده است.
با وجود تمام دلایل یاد شده و لزوم تغییر نگرش زنان نسب به ماهیت مهریه، در شرایط اقتصادی فعلی مهریه تنها پناه برخی زنان برای ادامه زندگی پس از طلاق است. این در حالی است که موانع موجود، دریافت مهریه را در مواردی عملا نشدنی کرده است. موانعی که در صورت عدم توجه قانون گذار به آن و پرداختن یک طرفه به مشکلات مردان، میتواند آسیبهای جبران ناپذیری را به زنان وارد کند.
اثبات ملائت شوهر عملا کاری نشدنی است
مینا جعفری فعال حقوق زنان، با بیان اینکه اثبات ملائت شوهر برای پرداخت مهریه عملا کار نشدنی است، به ایسنا گفت: چراکه درصد کمی از خانمها با سوءاستفاده از قوانین و دریافت مهریه به نوعی به دنبال معاملهگری هستند در حالی که اغلب زنانی که درخواست مهریه میدهند یا شوهرشان آنها را رها کرده و یا نفقهای به او پرداخت نمیکند و تنها راه ادامه زندگی برای آنها طلب مهریه است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر غالبا زنان نیازمند دریافت مهریه، زنان کمسوادی هستند که کمتر به مسائل روز آشنایی دارند. برای مثال نمیدانند همسرشان دارای چند حساب بانکی و یا چه میزان اندوخته و پسانداز است، بنابراین چگونه میتولنند ملائت شوهر را اثبات کنند.
چگونگی اثبات ملائت در زندگی که با عشق آغاز شده، ممکن است؟
این وکیل دادگستری افزود: همچنین زنی که زندگی مشترک خود را با امید و عشق و آرزو آغاز کرده و در قید و بند میزان پس انداز و املاک و داشتههای مالی همسر خود نبوده، اکنون با بروز مشکل و طلب مهریه چگونه ملائت همسر را اثبات کند؟. اگر بگوییم زنان باید از همان ابتدای زندگی به فکر اموال و دارایی همسر خود باشند تا اگر روزی به مشکل برخوردند بتوانند ملائت شوهر را اثبات کنند، از سوی دیگر به این قضیه بر می خوریم که زندگی که با حساب و کتاب مالی آغاز شود، زندگی مشترک نیست، جنگ مشترکی است که قداست خانواده را زیر سوال میبرد.
صدور رای وحدت رویه و فرار از دین مردان
وی با اشاره به اینکه حداقل امکانات برای شوهر به عنوان مستثنیات دین محسوب میشوند ادامه داد: تا پیش از این بر اساس قانون اجرای محکومیتهای مالی، اگر فردی محکوم به پرداخت مالی میشد و انتقال اموال او تا مدت زمان یک سال پیش از تاریخ محکومیت، فرار از دین محسوب میشد اما با صدور یک رای وحدت رویه عملا دیگر این قانون اجرا نمیشود و مردان میتوانند تا زمان اجرای حکم تمامی اموال خود را به نام فرد دیگری بزنند و از دسترس خارج کنند. بنابراین خانمها عملا به حقوق خود و مهریه نمیرسند چراکه ملائت شوهر اثبات نمیشود.
عدم همکاری مردان برای حضور در جلسات مشاوره طلاق
سند رسمی حق طلاق عملا بدون حضور مردان در جلسات مشاوره کارایی ندارد
جعفری همچنین در بخش دیگر سخنان خود به الزام زوجین برای حضور در جلسات مراکز مشاوره پیش از طلاق توافقی اشاره و تصریح کزد: از دیگر مشکلات زنانی که میخواهند به صورت توافقی طلاق بگیرند، عدم همکاری اغلب همسرانشان برای حضور در جلسات اجباری مشاوره پیش از طلاق است.
این وکیل دادگستری ادامه داد: تصور کنید شرایطی را که زن، مهریه خود را به مرد میبخشد و در قبال آن، حق طلاق دریافت میکند سپس برای گرفتن طلاق باید به طور اجباری در خدمات مشاوره مراکز مشاوره پیش از طلاق شرکت کند، در صورتی که شوهر همکاری نکند و بنا بر هر دلیلی در این مشاورهها شرکت نکند طلاق صادر نمیشود. در این شرایط تکلیف زن چیست؟ او هم مهریه خود را بخشیده است و هم با وجود گرفتن حق طلاق نمیتواند طلاق بگیرد. در واقع سند رسمی حق طلاق عملا بدون شرکت مرد در خدمات مشاوره پیش از ازدواج کارایی ندارد.
جعفری در انتها تاکید کرد: در شرایط فعلی عملا زنان یا به مهریه نمیرسند یا با سختی زیاد به آن می رسند. به نظر میرسد قانونگذاران اگر دغدغه کاهش مشکلات موجود را دارند باید نسبت به طلاق نگرفتن زنان نیز تامل بیشتری کنند. بجای اینکه یک جانبه به موضوع نگاه کنند درباره مضررات طلاق نگرفتن زنان در زندگی مشترکی که به اتمام رسیده است نیز توجه کنند چراکه چنین شرایطی نیز میتواند برای خانوادهها آسیبزا باشد.