به گزارش پیام خانواده  شبکه ملی اطلاعات را می‌توان به نوعی یکی از شناسنامه‌های کاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در نظر گرفت. این پروژه چندین بار و در دوره‌های قبل مورد بررسی قرار گرفت و حتی اسماً راه‌اندازی شد اما به اعتقاد کارشناسان، نتوانست آنچه را که مد نظر مسؤولان بود، کاملاً به نمایش بگذارد.

به گفته‌ی مسؤولان این حوزه، شبکه ملی اطلاعات شامل سه لایه زیرساخت، خدمات و محتوا می‌شود که مسؤولیت تکمیل هر یک از این لایه‌ها را بخش‌های مختلف بر عهده دارند. زیرساخت شبکه ملی اطلاعات شامل تجهیزات فنی از جمله روتر، سوئیچ، فیبر نوری و لایه امنیت می‌شود که تأمین آن برعهده وزارت ارتباطات است.

خدمات این شبکه که روی زیرساخت جاری می‌شود، شامل پیام‌رسان‌ها، نقشه، موتور جست‌وجو، ایمیل است و لایه‌ی محتوا هم بر عهده‌ی بخش‌های مختلف است و تقریباً تمامی دستگاه‌ها را درگیر می‌کند. بنابراین اگرچه بخش زیرساختی و اساس شبکه ملی اطلاعات باید توسط وزارت ارتباطات تأمین شود، اما درنهایت تکمیل شبکه ملی اطلاعات همکاری بخش‌های مختلف را می‌طلبد.

استفاده و توسعه شبکه ملی اطلاعات علاوه بر افزایش کیفیت و کاهش نرخ استفاده از اینترنت داخلی در مقایسه با اینترنت خارجی می تواند منجر به دسترسی کاربران بسیاری در روستاهای دور افتاده به اینترنت شود، به گونه‌ای که طی سال های اخیر روند اتصال روستاها به اینترنت به واسطه این پروژه تسریع یافته به همین دلیل برقراری عدالت اجتماعی را می توان یکی از مهم ترین اهداف شبکه ملی اطلاعات دانست.

پیشرفت ۶۴ درصدی شبکه ملی اطلاعات

اگرچه طی سال‌ها و در دولت‌های گوناگون پیشبرد شبکه ملی اطلاعات از برنامه‌های مهم محسوب می‌شد اما پیشرفت آن با کندی رو به رو بود، به گونه‌ای که طی ۱۰ سال براساس ارزیابی مرکز ملی فضای مجازی، تنها ۲۳ درصد پیشرفت داشت اما طی سه سال گذشته و با همکاری دستگاه‌های گوناگون به پیشرفت ۶۴ درصدی رسیده است و براساس برنامه‌ریزی و آخرین گفته‌های مسئولان دولت سیزدهم تا پایان سال جاری این عدد به ۷۵ درصد می‌رسد.

نکته قابل توجه این است که عوامل و اقدامات متعددی در پیشرفت این پروژه تأثیر داشته است؛ به طور مثال پیشرفت ۵۰ درصدی طرح پشتیبانی کامل زیرساخت‌های ارتباطی کشور از نسخه ۶ پروتکل اینترنت (IPv۶) و بهره برداری از زیرساخت خدمات ابری «ابر ایران» در ۹ نقطه کشور با مشارکت بخش خصوصی برای ارائه خدمات ابری به خدمات و سکوهای ایرانی، از دیگر اقدامات انجام شده برای تکمیل شبکه ملی اطلاعات است که عیسی زارع پور- وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم- در ارائه گزارش عملکرد سه ساله خود از آن یاد کرد.

شبکه ملی اطلاعات؛ مهم ترین برنامه وزارت ارتباطات دردولت چهاردهم

توسعه و پیشرفت شبکه ملی اطلاعات و رعایت عدالت ارتباطی از مهم‌ترین تأکیدات و اهداف این پروژه توسط دولت‌های متعدد عنوان شده است و با روی کار آمدن دولت جدید و آغاز به کار سید ستار هاشمی در وزات ارتباطات همانند روال سابق به عنوان مهم ترین تکلیف شناخته شده است.

پیش اخذ رأی اعتماد از نمایندگان مجلس توسعه شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر فیبرنوری از جمله مواردی بود که در برنامه‌های او دیده شد و پس از اعلام نتیجه نهایی وی در سخنرانی‌ها و برنامه‌های خود در مقام وزیر ارتباطات بارها به این پروژه به عنوان یکی از برنامه و اهداف خود اشاره کرده است.

او در این زمینه گفته است: توسعه شبکه ملی اطلاعات از جمله مهم‌ترین برنامه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت چهاردهم است که معتقدیم در هر گام برنامه‌های طراحی شده، باید به آن‌چه اسناد بالادستی از ما می خواهد، بیش از گذشته جامه عمل بپوشانیم. حاکمیت برای بهبود جایگاه حکمرانی خود نیاز به ابزارهای قوی دارد. ابزارهایی که بتواند در ساحت‌های مختلف بهترین وضعیت کاربری را برای مردم تضمین کند و امنیت را بر مرزهای دیجیتال ایران برقرار کند.

مسئله‌ای که محمد رضا عارف - معاون اول رئیس جمهور هم به دلیل اهمیت این موضوع به آن اشاره کرده است. به گفته این مقام مسئول تکمیل شبکه ملی اطلاعات، اکنون به یک آرزوی دولت‌های مختلف تبدیل شده و این در حالی است که در این حوزه متخصصان خوبی داریم و امیدواریم که این آرزو به دست دکتر هاشمی به واقعیت بپیوندد و نیاز خودمان را مرتفع کنیم.