به گزارش پیام خانواده؛ مازندرانی ها که در ۲ ماه اخیر بعد از آسمانی شدن این بانوی فقید فرنگی با برگزاری چند مراسم باشکوه گرامیداشت، برای این مهمان فنلاندی کشورمان سنگ تمام گذاشته بودند؛ در شرایط فعلی در اندیشه ثبت جایزه ای به نام اِلن هستندتا خدمات ارزشمند این پژوهشگر به غبار فراموشی سپرده نشود.

مازندرانی ها در ۲۱ دی ماه سال جاری تشییع باشکوهی در غرب مازندران برای این بانوی فنلاندی انجام داده و بسیاری از مدیران ارشد استان و فعالان زیست محیطی هم بر سر مزار مادر درنای سیبری در رویان حضور یافتند و چندین مراسم باشکوه بیاد این پژوهشگر مازندرانی برگزار کردند.

ارادت مردم مازندران به این مهمان و پژوهشگر فنلاندی در حدی بود که در تازه ترین مراسم تجلیل در پایان هفته گذشته تحت عنوان «پرواز به سوی امید» را با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست شینا انصاری در بنیاد علمی حریری بابل برگزار کردند.

«الن ووسالو» که هر ساله چندین بار در بیناد علمی حریری بابل حضور می یافت، آموزش و معرفی پرندگان مهاجر و درنای سیبری را برای علاقمندان و دانش اموزان بیان می کرد.

انتخاب این بانو به عنوان یکی از ۱۲ چهره فاخر استان در دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل یکی از مراسم های بود که از این بانوی فنلاندی تجلیل شد.

۲۷ دی ماه جاری هم تندیس زنده‌یاد «الن ووسالو» پژوهشگر و جانورشناس فنلاندی ساکن مازندران در مراسم یادبود او در مجتمع پیامبر اعظم(ص) رویان رونمایی شد.

اما با توجه به برگزاری چندین مراسم باشکوه برای این پژوهشگر، چهره های فاخر دانشگاهی بر این باورند خدمات ارزشمند این مهمان فرنگی در حدی است که باید به نام وی یک جایزه ثبت شود و برای همیشه بانو «الن ووسالو» برای ایران باقی بماند.

«ووسالو» پژوهشگر فنلاندی، جانورشناس، پژوهشگر، روزنامه‌نگار و مؤسس انجمن درنای سیبری ساکن شهر رویان مازندران که به دلیل بیش از پنج دهه حضور و فعالیت پژوهشی درباره پرندگان مهاجر به ویژه درناهای سیبری در این استان به مادر درنای سیبری شهرت داشت، در سن ۹۵ سالگی چشم از جهان فروبست.

«الن ووسالو» در بیش از ۵۰ سال حضورش در مازندران ساکن شهرهای فریدونکنار، بابلسر و در نهایت شهر رویان بود و علاوه بر فعالیت‌های پژوهشی مستمر، ارتباط نزدیک و پررنگی با جوامع محلی نیز داشت.

مادر درناهای سیبری دانش آموخته مقطع کارشناسی جانورشناسی از دانشگاه یو. سی. ال. اِی (UCLA) آمریکا بود و مدرک کارشناسی ارشد روزنامه‌نگاری را نیز اخذ کرده بود.

او پنج دهه پیش، پس از ازدواج با همسر ایرانی‌اش راهی مازندران شد و به فریدونکنار رفت تا دسته باقیمانده از گله غربی درناهای سیبری را که هر سال به مازندران می‌آمدند مشاهده کند و پس از مدتی ساکن مازندران شد.

ووسالو علاوه بر فعالیت‌های پژوهشی و علمی متعدد در زمینه جانورشناسی، پرندگان مهاجر، بیوتکنولوژی، بیوشیمی، نانوتکنولوژی و شیمی، با چند دانشگاه کشور از جمله دانشگاه مازندران نیز همکاری‌هایی داشت.

علاقه وافر او به درناهای سیبری سبب شد که برای سال‌های طولانی همواره در فریدونکنار حضور پررنگی داشته باشد و به بخشی از جامعه محلی تبدیل شود. او در چند دهه فعالیتش تلاش کرد تا علاوه بر فعالیت‌های علمی، شکارچیان و دامگاه‌داران و بومیان منطقه را نیز برای دست کشیدن از شکار متقاعد کند و گام‌های زیادی در زمینه فرهنگسازی برای پیشگیری از شکار برداشت.

تلاش‌های گسترده و مستمر الن ووسالو از او چهره‌ای شناخته شده و اثرگذار در زمینه پرندگان مهاجر مازندران ساخت. او نخستین پژوهشگری بود که در ایران کار پژوهشی روی درناها را آغاز کرد. بارها در همایش‌های علمی متعدد حضور یافت و تجارب خود را ارائه کرد و اقداماتش نیز در برخی رویدادهای محیط زیستی مورد تجلیل و تقدیر قرار گرفت. مادر درنای سیبری سال ۱۳۹۶ در نخستین همایش زیست‌وران بوم ایران که در ساری برگزار شده بود به پاس چند دهه فعالیت در زمینه پرندگان مهاجر مازندران تجلیل شد.

می خواهیم الن زنده بماند

جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه مازندران اظهار کرد: تلاش های ارزشمند ۵۰ ساله الن ووسالو در مازندران به گونه ای است که ثبت جایزه ای به نام وی یک امر ضروری است.

محمود شارع پور گفت: هر چند در ۲ ماه اخیر مراسم های بسیار ارزشمندی برای این پژوهشگر فنلاندی ساکن مازندران برگزار شد اما ترس ما از آن است که بعد از گذشت زمان خدمات این بانو به فراموشی سپرده شود.

جامعه شناس دانشگاه مازندران با بیان این مطلب که آشنایی من با این پژوهشگر به ۳۰ سال قبل بر می گردد، ادامه داد: آموزش کودکان و دوما به عنوان صید سنتی مازندران از علاقه های فراوان الن ووسالو بود.

وی افزود: با توجه به حضور پرتعداد این پژوهشگر در بنیاد علمی حریری بابل به طور حتمی ماکت «دوما» باید در این بنیاد برای معرفی به نسل جوان جانمایی شود.

شارع پور با اشاره به این مطلب که این مهمان فرنگی یک کنشگر اعتدال گرای مردمی بود، ادامه داد: الن با همه گروه های جامعه ارتباطی صمیمی و خیر خواهانه داشت.

این جامعه شناس دانشگاه مازندران با انتقاد از مستند پخش شده بانو الن ووسالو در شبکه بی بی سی، ادامه داد: ۵۰ سال دوم زندگی الن سرشار از نشاط و امید بود که در این مستند پخش شده هیچ اشاره ای به آن نشده بود.

وی ادامه داد: این جانور شناس فنلانی با حدود ۹۰ سال سن و با عصا از تالاب های مازندران و فریدونکنار بازدید کرده و ساعت ها به پرندگان مهاجر خیره می شد.

محمود شارع پور تصریح کرد: در حال حاضر تقاضای من از همه دوستداران محیط زیست و مسوولان آن است برای ثبت جایزه ای به نام الن تلاش کنند.

الن کنشگر اصیل

در این پیوند رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ، بانو الن ووسالو را یک کنشگر اصیل زیست محیطی توصیف کرد که بیش از نیم قرن در این راستا تلاشی مستمر داشت، ادامه داد: امروز باید قدر شناس بنیاد علمی حریری بابل باشیم که بانی این برنامه موثر برای محیط زیست شدند.

شینا انصاری گفت: زنده‌یاد ووسالو می‌تواند الگویی برای ما در زمینه فعالیت‌های محیط زیستی باشد و می‌توانیم از نگاه مفید و موثر ایشان بهره ببریم.

انصاری با بیان این‌که محیط زیست بخش مهمی از کنشگرانش را در بین بانوان دارد، خاطرنشان کرد: ما در کنار بانو ووسالو، بانوان مه‌لقا ملاح، هایده شیرزادی و بانوان زیادی که دلسوز و دغدغه‌مند حوزه محیط زیست هستند را در کشور دارایم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: حضور بانوان و اثرگذاری‌شان به این نکته برمی‌گردد که پیوندی عمیق بین زنان و محیط زیست وجود دارد و در سراسر جهان می‌بینیم که زنان نگهداری از طبیعت را با جدیت پیگیری می‌کنند.

دُرنای سیبری که امید از گونه آنهاست و با نام علمی 'گروس لئوکوجرانوس Grus leucogeranus ' شناخته می شود؛ پرنده‌ای در معرض خطر انقراض از خانواده درناهاست که قدی نزدیک به یک ‌و نیم متر دارد و فاصله دو بال آن بیش از ۲ متر است. این درنا بدنی یکدست سفید با پاهای بلند سرخ ‌رنگ دارد و منقار بلند سیاهی روی صورت قرمز رنگ آن نشسته‌ است.

درنای سیبری به طور تاریخی به سه جمعیت اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم می‌شود. جمعیت مرکزی این گونه منقرض شده است و جمعیت غربی هم به گفته کارشناسان محیط زیست در صورت مرگ امید به طور قطعی منقرض خواهد شد.
جمعیت شرقی درنای سیبری که در واقع تنها گروه باقی مانده از این گونه است، تابستان را در شرق سیبری زادآوری کرده و برای زمستان‌گذرانی به شرق چین می رود. از اعضای این گروه بیش از سه هزار قطعه باقی‌مانده است. زیستگاه زمستانی تقریبا تمامی جمعیت این گونه دریاچه ' پویانگ ' در چین و اطراف آن است.

مازندران دارای ۲ تالاب بین‌المللی میانکاله و فریدونکنار و چندین تالاب و آبگیر محلی چون ساهون، لپو و پلنگان، ولشت، استخرپشت، گل‌پل، خضر نبی، شورمست، دریوک، سراندون و بالندون، گز و کندوچال است و همچنین افزون بر ۸۰۰ قطعه آب‌بندان به مساحت ۱۷ هزار هکتار دارد. همه ساله در فصل زمستان۱۰۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار بال به مازندران مهاجرت می‌کنند.

بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون بیش از ۴۹۰ گونه جانوری از رده‌های مختلف مهره‌داران اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در زیست‌بوم مازندران شناسایی شده‌اند.