در دهه‌های بعد، ترکیه نیز گهگاه ایده‌هایی در این زمینه مطرح کرد. رهبران ترک به‌ویژه پس از جنگ‌های خاورمیانه و بحران سوریه، خواهان افزایش هماهنگی امنیتی میان کشورهای مسلمان شدند. اما اختلاف دیدگاه‌ها در مورد نقش ترکیه و نگرانی برخی دولت‌های عربی از نفوذ آنکارا، مانع پیشرفت شد.یکی از مهم‌ترین تلاش‌های رسمی در این زمینه، تشکیل «ائتلاف نظامی اسلامی ضد تروریسم» به رهبری عربستان سعودی در سال ۲۰۱۵ بود. ریاض اعلام کرد که بیش از ۳۰ کشور اسلامی به این ائتلاف پیوسته‌اند و هدف اصلی آن مبارزه با گروه‌های تروریستی در جهان اسلام است. اما این طرح نیز به دلیل چند عامل اساسی به نتیجه نرسید:نخست، بسیاری از کشورهای عضو فقط روی کاغذ حضور داشتند و همکاری عملی صورت نگرفت. دوم، برخی دولت‌ها از جمله ایران، عراق و سوریه به دلیل اختلافات سیاسی و مذهبی کنار گذاشته شدند و این مسئله باعث شد ائتلاف بیشتر جنبه یک جبهه سیاسی ـ فرقه‌ای پیدا کند تا نیرویی واقعاً مشترک. سوم، رقابت‌های شدید میان عربستان و برخی دیگر از کشورهای اسلامی، مثل ترکیه و قطر، مانع هرگونه همگرایی واقعی شد.از سوی دیگر، در سازمان همکاری اسلامی نیز بارها ایده نیروی مشترک دفاعی اسلامی مطرح شده است. اما در عمل، این سازمان به دلیل ماهیت دیپلماتیک و نبود سازوکار الزام‌آور، نتوانسته اقدامی جدی در این زمینه انجام دهد.عواملی چون اختلافات سیاسی و ایدئولوژیک میان کشورها، وابستگی به قدرت‌های خارجی، بی‌اعتمادی متقابل و تفاوت اولویت‌ها اصلی‌ترین موانع پیش روی این ایده طی دهه‌های گذشته تاکنون بوده است.
کد خبر: 20639
تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۴ - ۰۳:۲۷
- چاپ
نخست‌وزیر عراق محمد شیاع السودانی، با اشاره به حمله اسرائیل به قطر گفت که هیچ مانعی برای تشکیل ائتلاف نظامی کشورهای اسلامی وجود ندارد.
به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده؛ محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق در مصاحبه با الجزیره تأکید کرد که هدف قرار گرفتن قطر توسط اسرائیل، تجاوز به یک کشور همسایه و تهدیدی جدی برای امنیت این کشور و تمام منطقه است.وی این اقدام را نقض آشکار قوانین و هنجارهای بین‌المللی توصیف کرد و افزود که حمله اسرائیل نشان‌دهنده رویکرد تهاجمی و جنایتکارانه این رژیم است.وی با اشاره به وضعیت در غزه، گفت که اقدامات اسرائیل طی بیش از دو سال گذشته، قتل‌عامی سازمان‌یافته بوده است. نخست‌وزیر عراق همچنین بر ضرورت ایجاد ائتلاف سیاسی، امنیتی و اقتصادی میان کشورهای اسلامی تأکید کرد و اظهار داشت که هیچ مانعی برای تشکیل نیروی امنیتی مشترک اسلامی برای دفاع از کشورهای منطقه وجود ندارد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه عراق چندین اهرم و گزینه برای مقابله با این نوع تجاوزات دارد، تأکید کرد که تهدیدها تنها به قطر محدود نخواهد ماند و مقابله با این رویکرد تهاجمی ضروری است.در این میان دوحه پایتخت قطر دوشنبه پیش روی میزبان نشست اضطراری سران کشورهای عربی-اسلامی برای بررسی حمله تجاوزکارانه بی‌سابقه اسرائیل به قطر خواهد بود. روزنامه قطری «العربی الجدید» در این باره نوشت که همه نگاه‌ها به دوحه دوخته شده است و انتظار می‌رود تصمیمات قاطعی در این نشست گرفته شود که احتمالا منجر به قطع روابط با رژیم صهیونیستی به ویژه در زمینه اقتصادی تا توقف تجاوزات به غزه شود.ائتلاف نظامی اسلامی، از ایده تا موانع ایده تشکیل ائتلاف نظامی اسلامی، در دهه‌های اخیر بارها از سوی رهبران و مقامات کشورهای مسلمان مطرح شده است. هدف اصلی چنین طرحی، ایجاد نیرویی مشترک برای دفاع از کشورهای اسلامی در برابر تهدیدات خارجی و همچنین مقابله با چالش‌های امنیتی داخلی همچون تروریسم، تجاوز خارجی یا دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای بوده است. با این حال، علیرغم طرح‌های مختلف و حتی برخی تلاش‌های عملی، این ایده تاکنون به نتیجه نرسیده و بیشتر در سطح شعار باقی مانده است.یکی از نخستین پیشنهادها به دهه ۱۹۸۰ بازمی‌گردد، زمانی که پاکستان به رهبری ژنرال ضیاءالحق از ضرورت تشکیل نیروی دفاعی مشترک اسلامی سخن گفت. او بر این باور بود که جهان اسلام با داشتن جمعیت عظیم و منابع سرشار، می‌تواند نیرویی مستقل برای دفاع از خود ایجاد کند و وابستگی به غرب را کاهش دهد. با این حال، نبود اجماع میان کشورهای عربی و اختلافات داخلی مانع عملی شدن این طرح شد.