به گزارش پیام خانواده؛ کشیش جوزف گوتز، استاد دانشگاه و رئیس مرکز گفتگوی ادیان صومعه سنت اوتیلیه مونیخ آلمان در کنفرانس بینالمللی «نقش ادیان، معنویت و دعا در پیشگیری از خودکشی» با محوریت دیدگاه مسیحیت درباره خودکشی و اضرار به نفس از کتاب مقدس که به همت مؤسسه بینالمللی صلح و ادیان و با همکاری مؤسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم، روز گذشته، ۳۰ بهمنماه برگزار شد، گفت: بخش اول بحث من رویکرد الهی، روانشناختی و اجتماعی است. بهصورت کلی، رویکرد کلیسا کاتولیک درباره خودکشی این است که زندگی، یک هدیه و موهبت الهی است که میبایست از آن محافظت کرد و الهیات مسیحی که معروف به CCC (Catechism of the Catholic Church) است، خودکشی را عنوان یک گناه کبیره تلقی میکنند.
وی با بیان اینکه یک فرد اجازهای از جانب نهادی برای انجام خودکشی ندارد، افزود: کسی که خودکشی انجام میدهد، به لحاظ الهیات مسیحی اجازه داده نمیشود که او را در قبرستان مسیحیت دفن کنند. این به این جهت است که خداوند این اجازه را نمیدهد و حتی پاپ فرانسیس در گذشته تأکید میکرده که با مسئله خودکشی، با خشونت برخورد کنند، اما امروزه در برابر این عمل، بنابر رفتار با رحمت و گشادهرویی است و نباید افراد را سریع محکوم کنند.
جوزف گوتز بیان کرد: بنابر اعتقادات ما در الهیات جدید مسیحیت و بهویژه کاتولیک، مبنا بر این است که به سمت امیدبخشی به افراد برویم و به آنها گفته شود که چقدر مسئله خودکشی میتواند خطرناک باشد. پس از روشنگری و مشخص شدن عواقب خودکشی، هم به نیایش برای او میپردازیم و هم سعی میکنیم از این فرد محافظت کنیم و او را رها نکنیم. به این واقف هستیم که معارف دینی و مذهبی، بین همه، یکسان آگاهیبخشی نشده و کسی که به مرحله خودکشی رسیده، ایمان قوی ندارد و سعی میکنیم ایمان او را قوی کنیم. نه تنها این افراد بلکه کسانی که مشکل روانی دارند را نیز سعی میکنیم درمان کنیم.
وی با اشاره به آمار خودکشی در آلمان اظهار کرد: بهعنوان مثال در آلمان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر، ۱۲ نفر دچار خودکشی میشوند. این ما را به این سمت میبرد که بیدار شویم و آگاهیبخشی کنیم. این یک زنگ خطری برای کلیساست. تعداد خودکشی بین مردان و زنان در جامعه آلمان در ۱۰۰ هزار نفر، هشت به شش است(هشت مرد و شش زن). طبق بررسیهای روانشناختی انجام شده، سه عامل اصلی پیشگیری از خودکشی وجود دارد.
سه عامل پیشگیری از خودکشی و ۵ عامل اضرار به نفس
رئیس مرکز گفتگوی ادیان صومعه سنت با معرفی سه عامل اصلی پیشگیری از خودکشی بیان کرد: باید حمایت اجتماعی به جامعه آموزش داده بشود که با این افراد چگونه رفتار کنند و یک شبکه قوی از افراد برای شناسایی این افراد تشکیل شود. روانشناسان حرفهای برای مشاوره به آنها استخدام شوند و سومین عامل که برای رهبران دینی اهمیت دارد، اشاعه تابآوری است، بهطوری فرد را آموزش دهیم که با اولین مشکل سریع به فکر خودکشی نیفتد و استراتژیها توسط رهبر دینی شناسایی شود.
وی در خصوص پنج احتمال خطری که منجر به اضرار به نفس میشود، اظهار کرد: بیماری روحی روانی مثل افسردگی، اسکیزوفرنی و مشکلات بیماریهای ذهنی از اولین احتمالات خطر برای بهوجود آمدن خودکشی و یا حتی اتانازی میشود. دومین احتمال خطر، اعتیاد به الکل و مواد مخدر است. سوم، ایزوله شدن توسط جامعه یا گوشهگیری در جامعه است، به این معنا که جامعه آنها را طرد میکند و از آنها حمایت نمیکند. چهارم، بیماریهای لاعلاج و صعبالعلاج و پنجمین مورد از دست دادن عزیزان یا طلاق، بیکاری و ورشکستگی است.
جوزف گوتز بیان کرد: خداوند، خدای رحمت است و مداوم باید به افرادی که دچار مشکلات روحی و روانی هستند، یادآوری کنیم که منظور از رحمانیت خدا چیست و این وظیفه کشیش است. زیاد صحبت کردن از مرگ، گوشهگیریهای خانوادگی و طرد شدن توسط خانواده، ناامیدی و احساس بیارزش بودن، تغییر ناگهانی در رفتار و دست کشیدن از خواستهها و آرزوها، پنج نشانه فردی است که میخواهد خودکشی کند.
وی در پاسخ به اینکه چه کنیم تا چنین افرادی به زندگی برگردند، اظهار کرد: ارتباط قوی با این افراد میتواند از موارد کمک به آنها باشد. وارد کردن مذهب در زندگی فرد و اینکه اجازه ندهیم عکسالعمل در برابر عدم پذیرش مذهب ما را دلسرد کند. افراد ناامید را به شکل تخصصی با آموختن راههای درمان روانشناختی در تسهیل و آرامشدهی به آنها یاری کنیم. از دیگر راهکارها، معنادار کردن زندگی برای فردی است که میخواهد خودکشی کند.
رهبران دینی مراکز مشترک برای جلوگیری از خودکشی تشکیل دهند
گوتز در خصوص نقش و مسئولیت رهبران دینی در برابر خودکشی افراد گفت: تک تک ما رهبران دینی مسئول هستیم. حتی یک نفر دچار خودکشی شود، مسئولیت داریم. این موضوع نیز مورد بحث است که چگونه معنویت و دعا میتواند از خودکشی جلوگیری کند؟ باید از طریق معارف الهی و ایمان، افراد را به سمت دعا کردن بکشانیم چون معمولاً این افراد دارای ذات پاکی هستند. همچنین این افراد را عضوی از کلیسا کنیم. مراقبتهای مذهبی صرفاً الهیاتی نیست و گاهی میتوانیم با مسائل معنوی این افراد را آگاه کنیم.
وی افزود: باید دقت داشته باشیم که بحث خودکشی یک مشکل فردی نیست بلکه همزمان یک مشکل اجتماعی، سیاسی و مذهبی است. پس جامعه هم در قبال خودکشی افراد باید احساس مسئولیت داشته باشد. سه کاری که به لحاظ حکومتی میتوان انجام داد، عبارتند از: مراقبتهای روانشناختی در مراکزی تسهیل شود، مسئله خودکشی را تبدیل به یک تابو(امر ممنوعه) کنیم و ساختارهای قانونی باید برای این مسئله در قانون دید و عواقب آن را بررسی کرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به تأثیر گفتگوی ادیان و چگونگی جلوگیری از این پدیده بیان کرد: رهبران دینی دور هم جمع شوند. وقت این نیست که شیعه یا مسیحی بگوید با این پدیده کاری ندارم. مراکز مشترک را تشکیل بدهیم. کلیساها، مساجد، معابد ادیان غیر ابراهیمی و کنیسهها با هم کار کنند تا کسانی را که در فکر خودکشی هستند، اطلاع از اهمیت رهبران دینی به آنها را داشته باشند. ادیان همبستگی و تابآوری خود را بالا ببرند. پس، این اقدام درونی باید آغاز شود و عدم وجود همبستگی بین ادیان نباید اولین مشکل در حل اینگونه مسائل باشد. در کنار معنویات که در کلیسا یا مسجد داریم، باید عملیات عملی نیز داشته باشیم.
وی خودکشی را یک پدیده پیچیده دانست و یادآور شد: خودکشی تکبعدی نیست. کلیسای کاتولیک این رویکرد را گسترش داده که در قرن معاصر با رحمانیت با فردی که قصد خودکشی دارد، برخورد شود و افراد را حمایت کند نه طرد. معنویت میتواند به آنها کمک کند، چراکه تمام موارد، موارد مادی نیست. انسانها با همکاری یکدیگر این مسئله را حل کنند و رهبران سیاسی با رعایت فاکتورها و عوامل دینی این ضرورت را احساس کنند که این پدیده را باید مانند اعتیاد جلوگیری کنند و با نگاه بیماری به آن نگاه کنند تا درمان شود.