به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده؛ افراد مذهبی با داشتن حس هدفمندی در زندگی و اتکاء به یک منبع والاتر، از منابع روانی و اجتماعی منحصربهفردی بهرهمند هستند. امیدواری به یاری خالق در شرایط دشوار، حمایتهای اجتماعی و روحانی ناشی از اجتماعات مذهبی، همگی به عنوان سپری عمل میکنند که آسیبپذیری فرد را در برابر حوادث فشارزا کاهش میدهند. توکل به خالق، با ایجاد آرامش درونی و نگرش مثبت، اضطراب مرتبط با موقعیتهای غیرقابل کنترل را به طور چشمگیری کاهش میدهد و مذهب را به یک فرآیند مقابله فعال تبدیل میکند.
یافتههای جهانی: سازگاری بالاتر، بیماری روانی کمتر
تحقیقات گسترده در سراسر جهان رابطهی مستقیمی میان اعتقادات مذهبی قوی و سلامت روان مثبت را تأیید میکنند. افراد با باورهای مذهبی محکمتر، اغلب دارای خودباوری و کارآمدی بالاتری بوده و هیجانات مثبت بیشتری تجربه میکنند. در مقابل، این افراد کمتر دچار احساس تنهایی، بدبینی، اضطراب و افسردگی میشوند. از دیگر آثار مثبت مذهب میتوان به موارد زیر اشاره کرد: افزایش استفاده از دعا با کاهش میزان اضطراب و افسردگی همراه است. باورهای مذهبی در پیشگیری از بازگشت افراد الکلی به مصرف مواد نقش حفاظتی دارند.الزام به حضور در اماکن مذهبی و حمایت اجتماعی ایجاد شده در این جوامع، از عوامل مؤثر بر سلامت روان شناخته میشوند.
مذهب، عامل اساسی در هویت، شادکامی و تربیت
مذهب نه تنها بر کاهش علائم بیماری متمرکز است، بلکه عاملی کلیدی در ارتقاء شادکامی روانشناختی و ایجاد یک هویت سالم محسوب میشود. انتخاب داوطلبانه مذهب، مهمترین عامل در شادکامی روانشناختی است. علاوه بر این، میتوان از باورهای مذهبی به عنوان ابزاری قدرتمند در تربیت فرزندان، کسب احساس هویت صحیح و افزایش حرمت خود بهره برد. این تأثیر به حدی است که والدین میتوانند از راهنمایی روحانیون برای کمک به نوجوانان در بحرانهای هویتی استفاده کنند. همچنین، هنگامی که هویت مذهبی تقویت میشود، حرمت خود افزایش یافته و نشانههای افسردگی کاهش مییابند.
تصویر الهی و دلبستگی ایمن: راهی به سوی توکل
تصور افراد از خداوند نقش اساسی در ایجاد رابطهای مبتنی بر دلبستگی و توکل به او ایفا میکند. افرادی که خداوند را پناهگاهی امن، عالم مطلق و قادر توصیف میکنند، آمادگی بیشتری برای تکیه و واگذاری امور خود به او دارند. بر این اساس، در تمامی ادیان تلاش شده است تا تصویری مثبت و درست از خالق ارائه شود. این توکل، به عنوان یک مکانیسم مقابلهای، بخش بزرگی از جمعیت آمریکا را قادر میسازد تا با شرایط تنشزا مقابله کنند.
هشدار: جنبههای منفی و اهمیت واسطههای روانی
با وجود تمامی منافع ذکر شده، مطالعات نشان میدهند که دین در برخی موارد میتواند اثر ناهنجاری بر عملکرد فرد داشته باشد. عواملی چون شرم و گناه میتوانند به عنوان واسطههای مهمی در ارتباط بین مذهب و سلامت روانی مورد ملاحظه قرار گیرند و تأثیر مذهب بر سلامت روان را به سمتی منفی سوق دهند. این امر ضرورت توجه روانشناسان و رهبران مذهبی به جنبههای سازنده و پرهیز از ترویج باورهای مذهبآمیز آسیبزا را دوچندان میسازد.