به گزارش پیام خانواده مهدیه مهدویان در نشست علمی که با موضوع تأثیر اعتیاد والدین بر عملکرد و رفتار فرزندان و به همت مؤسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم بهصورت مجازی برگزار شد، اظهار داشت: اعتیاد یک نوع بیماری است این بیماری متاسفانه پیشرونده است و برعکس تمام بیماریها که با دارویی حل میشود متاسفانه اعتیاد پیشرونده بوده و هرآنچه زمان در این قضیه طول بکشد تأثیر منفی خودش بر سلامت جسم و روان فرد باقی میگذارد.
وی ادامه داد: هر چیزی که باعث بشود ما یک رفتار تکراری داشته باشیم بر اساس آن به اعتیاد ختم میشود یعنی ممکن است ما نسبت به یک رفتاری، نسبت به یکمادهای، نسبت به یک عملکردی تکرار مکررات داشته باشیم و واقعاً نتوانیم آن را کنار بگذاریم، پس در واقع اعتیاد یعنی رفتاری که ما ناخودآگاه مجبور هستیم آن رفتار را تکرار کنیم.
مهدویان بیان داشت: اعتیاد، متاسفانه نقش بسیار خطرناکی در جامعه دارد و اثرات خود را میگذارد که باید با آن مقابله کرد.
وی به انواع اعتیاد اشاره کرد و ابراز داشت: اعتیاد انواع مختلف دارد مثلاً اعتیاد به مواد صنعتی یا شیمیایی مثل، تریاک، هروئین و شیشه و مواد جدیدی که اکثراً امروزه باب شده است و یا رفتاری مثل اعتیاد به یک رفتار، پرخاشگری و یا مشکل اساسی همه ما اعتیاد به موبایل است اما تأثیر هرکدام از اینها و بازخوردهایشان متفاوت است.
مهدویان افزود: البته یک تفاوتی بین اعتیاد و عادت وجود دارد، عادت یک روشی است در زندگی که ما نسبت به آن ضرری نمیبینیم مثلاً عادت به بیدارشدن صبح زود این عادتها خطرناک نیست، در واقع صدمهای به روح و روان آدمی نمیزند اگر یک زمانی ترک شد و آنچنان خطرناک نیست اما تفاوت با اعتیاد این است که اعتیاد اگر به مرحلهای برسد خانمانسوز و خطرناک است.
وی تأکید کرد: آسیب اعتیاد والدین بهقدری بالاست که بر روی کالبد جسم، روح و روان بچهها تأثیر میگذارد و نکته مهمتر این است که والدین بهعنوان اصلیترین عنصر خانواده برای بچه الگو هستند و متاسفانه برای خانوادههایی که پدر و مادر اعتیاد دارند بدترین نوع الگو را برای بچههایشان مطرح میکنند، اینجا است که مشکلات زیادی در زمینه فرزندپروری و تربیتی در زمینه مسائل تربیتی، روحی و روانی برای بچهها به وجود میآورند.
روانشناس و مدرّس دانشگاه تأکید کرد: فرزندانی که در خانوادههای معتاد هستند آشفتگیهای بسیاری در این خانوادهها دارند و علیرغم اینکه باید بستر خانواده با محبت، با همفکری و با یک اتحاد بسیار خوبی برای رشد فرزندان زمینهسازی کند متاسفانه، اینجا این آشفتگیها و این نابسامانیها خطرناکترین زمینهها را برای بچهها به وجود میآورد.
وی ادامه داد: در این خانوادهها فرزندان دقیقاً در شرایطی قرار میگیرند که میخواهند خودشان را مخفی کنند و قصد اصلیشان این است که به دیگران نشان بدهند که پدر و مادرشان اعتیاد ندارند و نمیخواهند دیگران از این موضوع اطلاع پیدا کنند.
مهدویان به مشکلات فرزندان در این شرایط اشاره کرد و گفت: مشکلات تحصیلی، نداشتن اعتمادبهنفس، لجبازی، دروغگویی، سرخوردگی، مشکلات روانی و مشکلات جسمی از جمله مشکلات و آسیبهای فرزندان در این خانوادهها است.
وی تصریح کرد: تحقیقات نشان میدهد که والدینی که معتاد بودهاند ۴ برابر فرزندانشان نسبت به والدینی که اعتیاد ندارند دچار مشکلات میشود یعنی فرزندان آنها همگی در معرض خطرات بسیار زیادی هستند. یکی از این خطرات میتواند مشکلات جسمانی باشد.
وی افزود: وقتی والدینی دچار اعتیاد هستند بهخاطر مصرف بیرویهای که دارند یا سوءمصرف فرزندانشان در مقابل بیماریها ضعیف میشوند بیماریها مانند آسم، التهاب روده یا اختلالات، دستگاه گوارشی این فرزندان را تهدید میکند.
روانشناس و مدرّس دانشگاه ادامه داد: از آن بدتر زمانی است که مادران معتاد در زمان بارداری جنین از افیونها استفاده کرده و در مراحل رشد عصبی کودکان اختلال ایجاد میکند و خیلی وقتها حتی نوزادانی که به دنیا میآیند معتاد هستند،
وی افزود: یکی دیگر از تأثیراتی که غیر از سلامتی جسمانی میتوانیم عنوان کنیم آن است که زمانی پدر و مادر هر دو یا یکی از آنها دچار اعتیاد هستند، تأثیراتی را که روی فرزندانشان میگذارند آن است که ترس و اضطراب دارند و بچهها از نظر روحی و روانی به هم میریزند و از نظر روانشناختی دچار مشکل میشوند.
مهدویان به مراحل رشد کودکان در این خانوادهها اشاره کرد و گفت: همانطور که میدانیم فرزندان کاملاً از رفتار پدر و مادر الگو میگیرند یعنی میخواهد خودش را مثل پدرش بسازد یا دختر خودش رو میخواهد مانند مادر جلوه دهد در واقع بچهها از رفتارهای غلط والدین هم الگو میگیرند.
وی تأکید کرد: یک مسئله مهم دیگر که برای این فرزندان در خانوادهها به وجود میآید، استفاده جسمی و جنسی برای این بچهها میباشد و متاسفانه بسیاری از بچهها در این شرایط قرار میگیرند.
روانشناس و مدرّس دانشگاه ابراز داشت: خانوادهها مخصوص پدر گهگاهی برای اینکه در شرایط بهتر قرار بگیرد، فرزندش را با آن افراد خاص به عنوان یک پل ارتباطی قرار میدهد و متاسفانه فرزندان مورد سو استفادههای جسمی قرار میگیرند.
وی ادامه داد: خیلی زمانها میبینیم اینقدر مصرف در حد بالا است که متاسفانه حتی بچهها در ازای کالا قرار میگیرند، آن بچهای که برای گرفتن مواد برای پدرش فروخته میشود خدا میداند که در آینده برایش اتفاقاتی پیش آید،
مهدویان بیان داشت: یکی دیگر از نکات مهم یکی دیگر از اثرات مخرب والدین معتاد بر روی بچهها این است که بچهها همیشه احساس ترس دارند و همیشه در یک حالت خجالت و سردرگمی و شرم هستند بهطوریکه نمیتوانند در مقابل خانوادههای دیگر و دوستانشان سرشان را بالا بگیرند.
وی ادامه داد: حتی فکر میکنند خودشان مسئولین گرفتاریها هستند خصوصاً بچههای بزرگتر و متاسفانه این بچهها با نگرانیها و استرسهایی که دارند بچههایی میشوند که از همه جا فراری بوده و میترسند از اینکه دوستانش از اعتیاد والدینش باخبر شوند.
مهدویان افزود: این کودک معصوم در خانواده چه اضطرابی را دارد تحمل میکند، این موضوع باعث میشود این بچه دچار افسردگی شود.
وی بیان داشت: گهگاهی پیش میآید که این بچهها برای اینکه حال پدر و مادرشان بدتر نشود بیشتر تلاش کنند برای گرفتن مواد مخدر که متاسفانه بستر بدتری را در خانواده به وجود میآورد.
روانشناس و مدرّس دانشگاه ادامه داد: از لحاظ رفتاری مسلماً این بچهها آرام نیستند و گهگاهی رفتار پرخاشگرانه پدر و مادرش را زمانی که دنبال مواد است را میبیند و این پرخاش برای خود بچه زمینه الگو میشود و نمیتواند مقابله کند و در جامعه همسازی کند.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود تصریح کرد: پدر و مادر دو سمبل محبت و عشق برای بچهها هستند وقتی بچهها اینها را بیمار میبینند تمام تلاششان را میکنند تا حال والدین خوب شود.
مهدویان خاطرنشان کرد: پس برای جمعبندی به این نکته اشاره کنیم که بچههایی که در خانوادههای معتاد بزرگ میشوند از نظر افسردگی ترس و ناامنی میشوند.
وی ادامه داد: علت ترس بچهها این است که رفتار والدینشان با هنجارهای جامعه سازگار نیست در تلویزیون هم برنامههایی در این باره میبینند که باعث میشود همیشه این بچهها میترسند که مبادا پدر و مادر را زندانی کنند و یا از نظر امنیت خانواده در خطر باشند، این بچهها بهخاطر شرایط والدینشان معمولاً ناامید هستند.
روانشناس و مدرّس دانشگاه تأکید کرد: اگر پدر و مادرها بدانند که این نخهای سیگار و همین دوها چه تأثیر منفی در بچهها ایجاد میکند همین امروز تصمیم میگیرند که این ماده افیونی را برای همیشه کنار بگذارند.
وی ادامه داد: والدین معتاد راهی را متاسفانه به بچهها یاد دادند که اصلاً دوست نداشتند و فرزندانشان را با دست خود نابود کردند.
مهدویان در پایان اظهار داشت: ما در این دنیا مسئولیتی داریم، به دنیا آمدهایم تا فرزندانی را به دنیا بیاوریم، اگر قرار باشد این گلهایی که ما به دنیا میآوریم، فردایی نابسامان، آشفته و به هم ریختهای داشته باشند. باید جلوی آن را بگیریم و رفتارمان را تغییر دهیم.