به گزارش پیام خانواده سخن یکی از تئورسینهای سیاسی در خصوص فوتبال و دوری این رشته از ارزشهای انقلاب اسلامی، واکنش زیادی داشت. این تئورسین با بیان اینکه جامعه فوتبال جدا از فرهنگ ایثار است و تا کنون شهیدی نداشته، به دنبال ایجاد یک ۲ قطبی با موضوع ارزشهای انقلاب اسلامی و ورزش بود. ۲ قطبی که بنا به روایت تاریخ در نخستین سالهای دهه ۶۰ برخی به دنبال آن بودند اما در آن دوره بزرگان انقلاب با واکنش به موقع، سد راه آن شدند.
اما چرا پس از چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی برخی تقابل فوتبال با ارزشهای اسلامی را دوباره کلید زده و به خود اجازه میدهند که علیه قشری در جامعه سخن به میان آورند که در کنار افتخارات فراوان در سطح بینالمللی شور و نشاط اجتماعی را در مقاطع مختلف به جامعه تزریق کردند. همچنین ادعای یک فرد خاص درباره فوتبال و تقابل آن با ارزشهای اسلامی موجب شد تا این سوال در ذهن طرفداران بیشمار فوتبال ایجاد شود که آیا فوتبال به عنوان پرطرفدارترین رشته ورزشی در برابر فرهنگ ایثار و شهادت قرار دارد؟
برای پاسخ به این پرسش لازم است نگاهی به سیر حمایت بزرگان انقلاب ورزش کشور داشته باشیم؛
امام (ره): صدور انقلاب با رفتار پسندیده ورزشکاران
سخنانی که این روزها از زبان برخی از تئورسینهای سیاسی مطرح میشود، سابقه طولانی دارد و در سالهای ابتدایی پیروزی انقلاب از سوی برخی از افراطیون طرح میشد. اما نخستین شخصی که برابر این تقابل ایستاد بنیانگذار انقلاب اسلامی بود. امام (ره) در دیداری که با شماری از ورزشکاران به ویژه فوتبالیستها داشت، حمایت ویژه خود را از ورزش اعلام کرد. بنیانگذار انقلاب اسلامی روز ۱۶ اسفند سال ۱۳۶۰ در جمع منتخبان فوتبال استان تهران بیاناتی داشتند که مسیر جدیدی را برای فعالیت این رشته پرطرفدار باز کرد.
امام خمینی (ره) در آن دیدار با بیان اینکه از خدای تبارک و تعالی خواهانم که شما جوانها را که ذخیره این کشور هستید و مایه امید ملت و اسلام هستید هر چه بیشتر موفق کند که در همه ابعاد انسانی ورزش کنید، فرمودند: ما امروز احتیاج به این داریم که اسلام را در هر جا تقویت کنیم و در هر جا پیاده کنیم و از مملکت خودمان اسلام را به جاهای دیگر به آن معنایی که در مملکت الآن حاصل شده است صادر کنیم و یکی از وجه صدورش همین شما جوانها هستید که در سایر کشورها میروید و جمعیتهای زیادی به تماشای شما میآیند، به تماشای قدرتهای شما میآیند. باید طوری بکنید که این جمعیتهای زیاد را دعوت کنید عملًا به اسلام. در اعمالتان، در رفتارتان، در کردارتان طوری باشید که نمونه باشد برای جمهوری اسلامی و جمهوری اسلامی با شما به جاهای دیگر هم ان شاء الله برود. (صحیفه امام ره، ج ۱۶ ص ۸۰ تا ۸۲)
ورزش فوتبال در این ۴۰ سال همواره از حمایت بیت امام راحل برخوردار بوده و یکی از سرشناسترین انقلابیون ایران که علاقه وی به فوتبال بر کسی پوشیده نبود حجتالاسلام و المسلمین مرحوم «سیداحمد خمینی» بود که در قبل و بعد از انقلاب در کنار ورزشکار بود و ارتباط صمیمی با اهالی ورزش داشت و زمینه حضور نامداران فوتبال را در حضور بنیانگذار انقلاب فراهم کرد. در آن دیدار بزرگانی مانند علی پروین، ناصر حجازی، مایلی کهن، محمد دادکان و محمد کاظم رحیمی حضور داشتند.
حمایت امام راحل از ورزش نه تنها به سد راه افراطیون تبدیل شد بلکه شمار زیادی ستارههای ورزشی آن سالهای ایران راهی جبهه شدند تا در کنار رزمندگان اسلام در سنگر دیگر به خدمت مشغول شوند.
شکست هیمنه دشمن با ابزار ورزش
در کنار تاکید امام راحل بر توسعه ورزش به ویژه فوتبال، مقام معظم رهبری نیز همواره از ورزشکاران تجلیل کرده و حتی پس از نبرد لیون و پیروزی ایران بر تیم ملی آمریکا در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، قدرتنمایی ملیپوشان ایرانی را جلوهای از پیروزی مردم سرافراز ایران بر استکبار جهانی دانستند.
در بخشی از پیام رهبر انقلاب به مناسبت برتری ایران برابر تیم ملی فوتبال آمریکا در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه آمده است: امشب نیز یک بار دیگر حریف قویپنجه و مستکبر طعم تلخ شکست را از دست شما چشید. خرسند باشید که ملت ایران را خرسند کردید.
مقام معظم رهبری همچنین بعد از نمایش درخشان تیم ملی فوتبال ایران با تمجید از عملکرد ملیپوشان فوتبال، آنان را به عنوان الگویی برای تلاش و نتیجهگیری در میدان معرفی کرد. معظمله بعد از دیدار تیم ملی فوتبال ایران برابر اسپانیا در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه نیز در پیامی کوتاه به اعضای تیم ملی فوتبال ایران نوشتند: کارتان عالی بود.
همچنین رهبر انقلاب بعد از آن دوره از مسابقات جام جهانی فوتبال و کسب چهار امتیاز از جام جهانی فوتبال در کشور روسیه، در دیدار با مسوولان دولت دوازدهم از آنان خواست تا برای خدمت رسانی به مردم از الگوی تیم ملی فوتبال بهره بگیرند.
ایجاد نشاط در جبههها با ابزار فوتبال
ایجاد تقابل و دوگانگی بین فوتبال و ارزشهای اسلامی در حالی است که بسیاری از یادگاران دفاع مقدس بر نقش فوتبال در ایجاد نشاط اجتماعی در جبههها تاکید دارند. سردار «بهمن کارگر» مهرماه سال ۱۳۹۹ و در حاشیه نمایشگاه توانمندیهای دفاع مقدس و مقاومت در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ورزش بخش جداییناپذیر زندگی رزمندگان بود زیرا یکی از مهمترین ضرورتهای دفاع، آمادگی بدنی است.
رییس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس افزود: نباید تصور کنیم که فضای جبهه تنها برای جنگ و دفاع بود بلکه روحیه رزمندگان بسیار بالا و همواره پیگیر مسابقات ورزشی نیز بودند. حتی زمانی که شهرآورد تهران نزدیک میشد بسیاری از جوانان کُریخوانی داشتند و برای دیدن این بازی درخواست مرخصی میکردند.
سردار کارگر در حالی بر حضور طرفداران فوتبال در سنگر مقاومت تاکید دارد که نمونه زیادی از یادگاران دفاع مقدس هنوز بر علاقه خود به این رشته پرطرفدار تاکید دارند و کُریخوانی را کنار نگذاشتند. یکی از این افراد «موسی سلامت» جانباز دفاع مقدس است که با وجود ویلچرنشینی در تمام دیدارهای تیم ملی و پرسپولیس در ورزشگاه حضور دارد. وی در کنار کُریخوانی از فوتبال به عنوانی ابزاری برای ترویج فرهنگ ایثار و مقاومت استفاده میکند.
موسی سلامت در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه بعد از مبارزه انقلابی، تکلیف حضور در جبهههای جنگ بود که برای رفتن به آن هیچ تعللی نداشتم، گفت: در جبههها هم فضا بسیار دوستانه بود و کُریخوانی فوتبالی نیز وجود داشت. همه از استقلال و پرسپولیس حرف میزدند. فضا احترامآمیز بود و کُریها به سمت توهین یا تخریب نمیرفت. شاید بعد از سختی عملیاتها و جنگ، بحث فوتبالی سختیها را آسانتر میکرد. دور هم جمع میشدیم و بحث فوتبالی بود و در برخی از مواقع هم با نام تیمهای استقلال و پرسپولیس بازی میکردیم. رزمندگان در زمان کُریخوانی حرمت یکدیگر را نگه میداشتند، در جبهه یکی از رزمنده که طرفدار تیم استقلال بود اسیران عراقی را مجبور به کُریخوانی برای پرسپولیسیها کرد که موجب خنده همه نفرات حاضر در خط شد.
جذب حداکثری سردار دلها
نام سردار شهیدسرلشکر حاج قاسم سلیمانی با جبهه مقاومت در سراسر جهان گره خورده است، اما وی در کنار تشکیل این جبهه عظیم از ورزش و نقش آن در توسعه ارزشهای اسلامی غافل نبود. وی در راهبرد خود سیاست جذب حداکثری را در دستور کار قرار داد و بسیاری از نوجوانان و قهرمانان ورزشی ایران زمین را مورد تفقد قرار میداد. یک نمونه از این نوجوانان آرین غلامی شطرنج باز ایرانی بود.
غلامی در زمستان سال ۹۷ و در مسابقات بینالمللی ریلتون سوئد و در حمایت از مردم مظلوم فلسطین مقابل نماینده رژیم صهیونیستی مسابقه نداد و در بازگشت به ایران مورد توجه شهید سلمیانی قرار گرفت. غلامی بعد از شهادت حاج قاسم، در خصوص توجه ویژه سردار دلها به ورزش گفت: او خیلی متواضع و مهربان بود. سردار شهید مرا در آغوش کشید و یک انگشتر نیز به من هدیه داد که در واقع زیباترین مدال زندگیام بود.
مهدی میرجلیلی رئیس سازمان بسیج ورزشکاران در گفت وگو با ایرنا ضمن تاکید بر توسعه تفکر شهید سلیمانی در ورزش گفت: یکی از کارهای انگیزشی شهید سلیمانی دادن لقب پهلوان به نوجوان شطرنج ایران بود و این بسیار مهم است وقتی که «آرین غلامی» در کمترین زمان ممکن به خاطر مردم فلسطین از رقابت با نماینده رژیم غاصب صهیونیستی کنار کشید و مورد تمجید سردار دلها قرار گرفت و ملیترین سردار ایرانی که پهلوان میدان مقاومت بود به این نوجوان لقب پهلوان داد. اینگونه عوامل تشویقی میتواند طرح مشروعیتسازی رژیم صهیونیستی را با شکست مواجه کند.
دانشمندی که از فوتبال غافل نشد
بنا بر ادعای دوستان و دشمنان انقلاب امنیت کنونی و اقتدار موشکی ایران اسلامی مدیون مجاهدت دانشمندی انقلابی به نام سردار شهید «حسن طهرانیمقدم» است. سرداری که در کنار توسعه توانمندی دفاعی ایران از ورزش غافل نبود بلکه علاقه زیادی به فوتبال داشت.
پرویز مظلومی سرمربی اسبق تیم استقلال تهران در خصوص شهید طهرانیمقدم، گفت: شهید بزرگوار یک استقلالی ۱۰ آتیشه بود و همیشه قبل از بازیها زنگ میزد و روحیه میداد. من را با اسم کوچک (پرویز) صدا میکرد و خیلی خودمانی بعضی حرفها را میزد که بسیار تاثیرگذار بود.
سرمربی اسبق استقلال با اشاره به روحیه این دانشمند ایرانی نیز عنوان کرد: شهید طهرانیمقدم علاوهبر عشقی که به فوتبال داشت و خودش هم خیلی خوب بازی میکرد مخصوصا در دفاع کسی نمیتوانست از او عبور کند.
تاکید بزرگان انقلاب تنها بر توسعه فوتبال نبود بلکه بزرگانی از این رشته در زمان جنگ تحمیلی گام به میدان دفاع از ارزشهای انقلاب رفتند و به شهادت رسیدند.
رضاییمجد؛ کاپیتان شهید
یکی از سرشناسترین شهدای فوتبالیست ایران مهدی رضاییمجد است که کاپیتان تیم ملی جوانان بود و در آستانه حضور در باشگاه پرسپولیس قرار داشت. او ترجیح داد که دفاع را در میدان دیگر دنبال کند. او سربند یا زهرا (س) را بر بازوبند کاپیتانی ترجیح داد تا در نهایت به شیوه دیگر در تاریح این مرز و بوم جاودانه شود. بزرگمردی که اکنون نامش در تالار مشاهیر ورزش ایران قرار گرفته و در کنار بزرگان ورزش و شهدای ورزشکاری مانند ابراهیم هادی قرار دارد.
رضاییمجد از فوتبال دل کَند تا در میدانی بزرگتر رسالت خود را انجام دهد. تصمیم دل کَندن از فوتبال برای او سخت نبود. برای رهایی از شهرت دنیوی نخست سربند یا زهرای (س) جبههها را بر بازوبند کاپیتانی تیم ترجیح داد و کفشهای فوتبالی (استوکها) را کنار گذاشت تا با پوتینهای نظامی گام در کارزار نبرد بگذارد. او یک نابغه در فوتبال ایران بود و هم عصرهایش میگویند اگر مهدی به فوتبال ادامه میداد بدون شک چهرهای شناخته شده به شمار میرفت و برخی وی را بازیکنی طلایی برای ذخیره «ناصر محمدخانی» در پرسپولیس و تیم ملی قلمداد میکردند.
هزاوه پاسداری که با فوتبال جاودانه شد
در کنار رضاییمجد یک دیگر از رزمندگانی که زندگی وی با فوتبال گره خورده «حسین هزاوه» از بنیانگذاران تیم خیبر خرمآباد است. دلاوری که نامش در میان گلهای پرپر زمین فوتبال چوار ایلام دیده میشود. هزاوه با تاسیس زمین فوتبال چوار و مسابقات دوستانه جاودانه شد زیرا آن مسابقه در دقیقه ۵۵ هدف هواپیماهای عراقی قرار گرفت و دهها نفر شهید شدند.
نام حسین هزاوه در میان شهدای زمین فوتبال چوار قرار دارد، زمین فوتبالی که مقام معظم رهبری درباره آن فرمودند: این حادثهی کوچکی نیست، این حادثهی بزرگی است؛ جا دارد که این جور حوادث در ابعاد جهانی شناخته بشود، گفته بشود، تکرار بشود. این پیامِ مظلومیّتِ شهدای ورزشکار ما است؛ جرمشان این بوده است که برای [سالگرد پیروزی] جمهوری اسلامی و برای انقلاب، مسابقه تشکیل دادند.
زوریک مرادیان؛ وهب انقلاب
در کنار شهیدان هزاوه و رضاییمجد، به عنوان ۲ اسطوره ایثار و شهادت نام یکی از حواریون انقلاب نیز میدرخشد. زوریک مرادیان همان شهیدی بود که نه تنها عشق به فوتبال داشت بلکه این عشق را در وجود دوستان خود نیز نهادینه کرد، دوستانی که پس از شهادت این جوان ارمنی نام وی را در فوتبال فراموش نکرده و بارها با تیمی مزین به نام این شهید، راهی مسابقات المپیاد ارامنه ایران شدند. زوریک تنها پسر خانواده که عشق به فوتبال وی را در آستانه تبدیل کردن به یک فوتبالیست حرفهای قرار داده بود اما برای او عشقی بالاتر از فوتبال نیز تعریف شده بود و آن عشق دفاع از وطن در لباس مقدس سربازی بود.
شهید مرادیان در کارزار ورزش با دوستان فوتبالی خود خداحافظی کرد تا در سنگر دفاع از وطن، دوستان جدیدی را پیدا کند. دوستانی که شاید از کیش، زبان و فرهنگ وی نبودند، اما یک مجموعه بزرگ به شمار میرفتند که زیر پرچم مقدس ایران برای دفاع از وطن گرد آمده بودند.
او در حالی ۲۰ روز پس از آغاز جنگ تحمیلی در جبهه پیرانشهر به حواریون انقلاب اسلامی پیوست که به گواه مادرش تک فرزند خانواده بود و از وی به عنوان عزیز دردانه در فامیل یاد میشد.
شاهینیان سرباز امام (ره)
در کنار زوریک مرادیان که به وهب انقلاب اسلامی معروف شد، نام یک ارمنی خوش تکنیک دیگر در میان شهدای فوتبالیست میدرخشد. وقتی که نام ژوزف شاهی (شاهینیان) به میان میآمد، بدون شک ورزشکاران به نمایش زیبای وی در میادین فوتبال بازخواهند گشت، شهیدی که در تیمهایی همچون ماسیس توپ میزد و یکی از اهداف اصلی او حضور در تیم ملی ایران بود.
ژوزف از شهدای ارمنی است که همواره مورد توجه مسوولان نظام قرار گرفته و مقام معظم رهبری نیز در ایام کریسمس به بیت این شهید بزرگوار رفتند. در این دیدار بود که خاطراتی از شجاعت شاهینیان روایت شد و به نقل از وی آوردند که شاهینیان همواره خود را سرباز امام خمینی (ره) میدانست. سربازی که دم مسیحایی امام (ره) وی را به یکی از حواریون انقلاب تبدیل کرد و در نهایت به جای پیراهن تیم ملی در میادین جهان، لباس رزم را در جبههها به تن کرد. شاهینیان سرانجام در تاریخ بیست و پنجم اردیبهشت سال ۱۳۶۴ در حسینیه اهواز به شهادت رسید.
در کنار این شهدای گرانقدر شمار زیادی دیگر از چهرههای ورزشی به ویژه فوتبال به فیض شهادت نائل شدند که تنها ۱۰ نفر از آنان به نامهای یونس تلوکی، مجتبی ناصری، علی نجات کرمی، علی عباسی، محمد کمالوندی، جهانگیر کاوه، عبدالرزاق مهدیه، سیدمحمد زارعی، حسین هزاوه (بازیکنان فوتبال)، حمیدرضا رضایتی (داور مسابقه)، مراد آذرخش، خلیل مظفری، سجاد مظفری، محمدجواد مظفری، امجد حیدری (تماشاگران مسابقه) در زمین فوتبال چوار ایلام به شهادت رسیدند.