به گزارش پیام خانواده، نشست تخصصی با عنوان « خانواده محوری و نقش جهاد تبیین در افزایش جمعیت » به همت موسسه «خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم» و کارشناسان مسایل خانواده و جمعیت بصورت حضوری و مجازی برگزار شد. در این نشست «سید محمد حسین چاوشیان» مدرس حوزه و دانشگاه و رییس موسسه خاتم «صالح قاسمی»، پژوهشگر و فعال حوزه جمعیت و «فضه سادات حسینی» کارشناس حقوق زنان و خانواده به ارایه سخنرانی پرداختند.
سید محمد حسین چاوشیان در ابتدای این نشست با اشاره به حجم وسیعی از فعالیت های اطلاع رسانی در فضای سایبر و رسانه های مختلف اجتماعی با محوریت فرزندآوری گفت: احساس می شود هم در رسانه های اجتماعی و هم در رسانه ملی در حوزه جمعیت کم نگذاشتند اما سوال اینجاست آیا جهاد تبیینی که حضرت آقا مطرح کردند چیزی فراتر از آن هست یا خیر و متعاقبا مساله خانواده محوری و سیاستهای مرتبط با جمعیت و خانواده آیا بصورت نظام مند در رسانه ها منعکس شده است .
رییس موسسه خاتم در ادامه به سیاست های خانواده در کشور اشاره کرد و گفت: ما از بدو انقلاب اسلامی سیاستهای مختلفی داشتیم مثل شورای فرهنگی اجتماعی زنان با هدف تشکیل تحکیم و تعالی خانواده و سایر سیاستهای مختلفی که با محوریت جمعیت و خانواده داشتیم اما حضرت آقا در شهریور سال 95 بود که سیاستهای 16 گانه را به عنوان سیاستهای کلی خانواده مطرح کردند لکن با انبوه رسانه هایی که در اخیتار داشتیم، نتوانستیم آنچنان که شاید و باید از این اسناد بالادستی در راستای عملیاتی سازی و فرهنگ سازی خانواده محوری و تشویق به فرزندآوری استفاده نماییم و لذا در این حوزه با خلا جهاد تبیین مواجه بودیم.
دکتر سید محمد حسین چاوشیان با اشاره به مفهوم خانواده محوری گفت:مقام معظم رهبری یک مفهوم جدید به عنوان خانواده محوری را در سیاست های کلی خانواده مطرح میکنند که در دو بند اول سیاستها به صراحت بیان میکند خانواده باید محور تمام نهادهای اجتماعی باشد.از نظام اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی و مسکن و .....به تعبیری پیوست خانواده را در تمام نهادها و سازمان های دولتی باید بعنوان الزامی قانونی درنظر گرفته شود.
پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوییس به تغییر کارکرد و ساختار خانواده در سال های اخیراشاره کرد و گفت : ما در دوران گذار از سنت به مدرنیته شاهد تغییراتی در فرم خانواده هستیم و از فرم ساختار خانواده به صورت گسترده به سمت خانواده هسته ای رسیدیم که متاثر از فضای فردگرایی می باشد که در این بین نقش رسانه ها درتغییر فرهنگ سنتی و احاطه فرهنگ فردگرایی بسیار چشمگیر بوده است که ضرورت ارتقای سواد رسانه ای و لزوم بهره گیری از ظرفیت های رسانه ای را درپیشبرد اهداف فرهنگی و نظام ارزش های خانوادگی بیش از بیش به ما نشان می دهد. لذا در خصوص تشویق به فرزندآوری در راستای رویکرد خانواده محوری و عملیاتی سازی فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص جهاد تبیین نیز باید به سمت فرهنگ سازی از طریق فضای رسانه ای و شبکه های مجازی برویم.
سخنران دیگر این نشست تخصصی صالح قاسمی کارشناس مسایل جمعیت بود که به رابطه جمعیت و رویکرد خانواده محوری پرداخت. قاسمی گفت: رابطه بین مسایل خانواده و جمعیت رابطه ای است که شاید خیلی زودتر از اینها میبایست این رابطه تبیین میشد، اساسا تحولات جمعیتی در در غرب در مقابل یک پدیده اجتماعی به نام خانواده شکل گرفت.در حال حاضر حدود هشت سال از ابلاغ سیاست گذاری های جمعیتی توسط رهبر میگذرد که دو سال بعد آن رهبر انقلاب سیاست های کلی خانواده را مطرح کردند که این خود حاوی پیامی است.
وی بااشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص مساله مهم جمعیت گفت: در طول 9سال گذشته رهبر انقلاب 54 مرتبه در مورد جمعیت تذکر داده اند که نشان از ضرورت این امر برای جامعه اسلامی است که متاسفانه در عرصه عمومی مغفول مانده است که نیاز به جخا تبیین در این امر حیاتی داریم.
پژوهشگر حوزه جمعت ادامه داد: تغییرات ساختاری در خانواده موجب شده است در فرزند آوری با رشد منفی مواجه باشیم که این تغییرات در حوزه خانواده در سال های آتی آسیب های فراوانی را به ویژه در حوزه فرزند اوری به همراه خواهد داشت که این تحولات موجب تغییر انگاره های ذهنی افراد در جامعه نسبت به داشتن فرزند و تشکیل خانواده شده است.
وی ادامه داد: خانواده و تعریف خانواده مطلوب درانگاره جامعه تغییراتی کرده است و تعریف خانواده مطلوب در حال حاضر خانواده تک فرزندی و یا دو فرزندی در حالت ایده ال تعریف میشود.در واقع تعریف و کارکرد و ساختار خانواده تغییر کرده است که متاسفانه این تغییرات باعث شده است تا امروزه شاخص های جمعیت شناسی کشور رکوردهای حداقلی را در طول تاریخ ثبت نماید و نرخ رشد منفی زیر یک درصد در طول تاریخ ایران بی سابقه بوده است
صالح قاسمی با تاکید بر برنامه ریزی هدفمند در افزایش جمعیت گفت: تمرکز نظام برنامه ریزی کشور اگر بر نهاد خانواده نباشد ما به شدت متضرر خواهیم شد در حالیکه حاکمیت ایجاد شده اما اعمال حاکمیت هنوز نشده است و اسناد بالا دستی باید در نظام اداری جاری و عملیاتی گردد. و متاسفانه سندهای بالادستی همان بالای دست میماند و تبدیل به قانون ودستورالعمل نمیشود که این آسیب بزرگی برای جامعه می باشد.
قاسمی نقش رسانه ها را در افزایش جمعیت قابل توجه دانست و گفت: هم در صداوسیما و هم در فضای مجازی تعریفی از مخاطب نداریم در حالیکه باید مخاطب راشناخت و طبق آن به تولید محتوی اثرگذار رسانه ای بپردازیم و انگاره های مخاطب را با ترویج برنامه های فاخر رسانه ای به سمت تشکیل خانواده و فرزندآوری سوق دهیم.
در ادامه این نشست فضه سادات حسینی کارشناس حقوق زن و خانواده با اشاره به فرمان جهاد تبیین گفت: مقام معظم رهبری با ریز بینی و درایت مثال زدنی شان در زمینه های مختلف همواره پیشگام مسایل اجتماعی بودند و خیلی جلوتر از همه ما زمینه سازی را برای انجام فعالیت های اجتماعی مهیا کردند و با تدبیر ویژه ای به سمت حل مسایل نظام حرکت میکنند لکن ما متاسفانه ولایت مدارانه خوبی نیستیم که پشت سر ایشون بتوانیم حرکت کنیم
کارشناس مسایل زن و خانواده با تاکید بر عملیاتی سازی اسنادبالا دستی گفت:متاسفانه واقعیت اجتماعی با اسناد تفاوت دارد .همه قوانین ما باید متناسب با قوانین بالا دستی باشداما متاسفانه در عمل اتفاقی نمی افتد؛ نه در سطح سیاست گذاری و نه اجرای سیاست های مرتبط با خانواده متاسفانه اقدامات شایسته ای انجام نشده که بنظر می رسد برای رسیدن به اهداف متعالی نظام در حوزه زن و خانواده بایستی این شکاف بین اسناد و اجرای سیاست ها با برنامه ریزی صحیح و اقدامات انقلابی صورت پذیرد که در این امر رسانه ها نقش غیر قابل انکاری برای پوشش این خلا می توانند ایفا نمایند.
وی با انتقاد از برخی از تولیدات رسانه ای که در ضدیت با خانواده محوری و افزایش فرزند هستند گفت:وقتی در سریال ها طی سالها والدین تک فرزند و یا زندگی های تجملاتی را نشان میدهند موجب می گردد خواسته یا ناخواسته شاهد تغییر رویکرد و سبک زندگی در سطح زندگی مردم باشیم که در بلند مدت به فرهنگ تبدیل خواهد شد.
حسینی در ادامه با پرداختن به دغدغه های مقام معظم رهبری در عرصه فضای مجازی گفت:رهبری در سخنانشان تاکید میکنند اهمیت فضای مجازی مانند اهمیت انقلاب است . همانطوری که صیانت از انقلاب ضرورت دارد صیانت از خانواده در فضای مجازی نیز حایز اهمیت است که می بایست فارغ از مسایل جناحی و سیاسی و با فرهنگ سازی و استفاده از نخبگان و ظرفیت های شایشته مردمی در عرصه تولید محتوی حضوری پررنگ در فضای مجازی داشته باشیم.
حسینی در پایان با اشاره به ظرفیت های گروه های جهادی در فرهنگ سازی در عرصه عمومی خاطرنشان کرد:گروه های جهادی را باید ساماندهی،شناسایی و آموزش صحیح داد تا با هم افزایی میان گروه ها و شبکه سازی جبهه های مردمی انقلابی بتوانیم جریان ساز فرهنگ اسلامی و ایرانی باشیم و از شانیت و جایگاه خانواده متعالی صیانت نماییم؛ نمونه مثبت این اقدامات هدفمند را می توان همچون رزمایش مواسات با حمایت و هدایت در گروه های جهادی شاهد باشیم که به کمک نیروهای مردمی در فضای مجازی و عرصه عمومی در راستای جهادتبیین حرکت کنیم.