به گزارش پیام خانواده پس از آنکه دولت یونان اقدام به توقیف نفتکش حامل نفت ایران در آب‌های این کشور و تخیله محموله آن به درخواست آمریکا و انتقالش به نفتکشی دیگر کرد، جمعه شب ششم خرداد ماه روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: نیروی دریایی سپاه امروز (جمعه) ۲ فروند نفتکش یونانی را به دلیل تخلفات انجام گرفته در آب‌های نیلگون خلیج همیشه فارس توقیف کرد. این دو کشتی در خلیج فارس، یکی در نزدیکی عسلویه و دیگری در نزدیکی بندرلنگه در نزدیکی جزیره هندورابی توقیف شده‌اند. هر دو کشتی با نام‌هایPrudent Warrior و Delta Poseidon و تحت پرچم یونان حرکت می‌کرده‌اند که توسط نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توقیف شدند.
گفتنی است، یونان ۲۶ فروردین ماه سال جاری یک نفتکش روسی (پگاس که بعدها به لانا تغییر نام داد) حامل نفت ایران را که مطابق قوانین تعریف شده دریانوردی با پرچم کشورمان حرکت می‌کرد، در آب‌های ساحلی خود توقیف کرد و براساس آخرین گزارش‌ها محموله نفتی این کشتی را برای انتقال به آمریکا به یک نفتکش آمریکایی تحویل داد. این اقدام دولت یونان روز چهارشنبه چهارم خرداد ماه سال‌جاری کاردار این کشور در تهران (+) در غیاب سفیر یونان را به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران کشاند و به وی شدیدا اعتراض شد. از سوی دیگر، روز جمعه نیز کاردار سوئیس (در غیاب سفیر این کشور) به عنوان حافظ منافع آمریکا به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران احضار و اعتراض شدید ایران نسبت به تداوم نقض صریح قوانین و مقررات بین‌المللی حقوق دریاها و کنوانسیون‌های بین‌المللی مربوطه خصوصا اصل آزادی کشتیرانی و تجارت آزاد بین‌المللی توسط دولت آمریکا، اعلام و بر رفع فوری توقیف کشتی و محموله آن تأکید شد. (اینجا بخوانید)
پس از آنکه دو نفتکش یونانی در آب‌های خلیج فارس توسط ایران توقیف شد، وزارت امور خارجه یونان اعلام کرد که اعتراض خود را به ایران منتقل کرده است. بر اساس اعلام وزارت امور خارجه یونان، دو خدمه از یکی از نفتکشها یونانی بوده و هفت خدمه از نفتکش دوم تابعیت یونانی داشته‌اند. وزارت امور خارجه یونان پس از این حادثه، به شهروندان این کشور برای سفر به ایران هشدار داد و از ایران خواست تا فورا این دو نفتکش و خدمه آن را آزاد کنند.
این اقدام ایران، واکنش آمریکا را نیز به دنبال داشت و خبرگزاری آمریکایی «آسوشیتدپرس» نوشت که نیروی دریایی آمریکا اعلام کرده که در حال بررسی گزارش‌هایی در این باره است که ایران دو نفتکش متعلق به یونان را توقیف کرده است.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران یک روز بعد یعنی شنبه هفتم خرداد ماه در توئیتی در این خصوص نوشت: روابط کهن ما با یونان و مردم فوق‌العاده آن همواره بر احترام متقابل مبتنی بوده است. روابط ما نباید با سوءمحاسبات عمیقا کوته‌بینانه، از جمله راهزنی به دستور طرف ثالث، مختل شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین گفت که خدمه نفتکشها در امنیت و سلامت به سر می‌برند.
به گزارش فارس، در حالی که در پی این اقدام دولت یونان و تبعیتش از آمریکا در توقیف و انتقال محموله نفت ایران به نفتکشی دیگر، با سکوت دیگر کشورها از جمله اروپایی‌ها مواجه شد، اتحادیه اروپا و دو عضو اروپایی برجام سکوتشان را شکسته و در قبال توقیف دو نفتکش یونانی واکنش نشان دادند.
«پیتر استانو» سخنگوی اتحادیه اروپا روز یکشنبه هشتم خرداد ماه در بیانیه‌ای به توقیف دو نفتکش یونانی در آب‌های خلیج فارس واکنش نشان داد و گفت: «ما با نگرانی زیاد توقیف غیرقابل قبول دو کشتی یونانی توسط ایران در خلیج فارس را پیگیری می‌کنیم. ما بلافاصله نگرانی شدید خود را با مقام‌های ایرانی در مورد این اقدامات ابراز کرده و خواستار شفاف سازی، حل و فصل و کاهش سریع تنش شدیم».
این مقام اتحادیه اروپا بدون اشاره به اقدام دولت یونان در توقیف نفتکش ایرانی و تحویل آن به آمریکا گفت: «آزادی دریانوردی و جریان آزاد تجارت، اصل اساسی اتحادیه اروپا است».
از سوی دیگر، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه نهم خرداد ماه در بیانیه‌ای از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران درخواست کرد تا دو نفتکش یونانی توقیف شده در آب‌های خلیج فارس را آزاد کنند. وی گفت: «ما از ایران درخواست می‌کنیم که فوراً خدمه و کشتی‌ها را آزاد کنند. فرانسه تعهد خود را به قواعد حقوق بین‌الملل در حمایت از آزادی دریانوردی و ایمنی دریایی تکرار می‌کند. ما از ایران می‌خواهیم فورا اقدامات خود را که مغایر با این قوانین است، متوقف کند».
آلمان هم یک روز بعد از فرانسه (دهم خرداد ماه) به این اقدام ایران واکنش نشان داد و وزارت خارجه آلمان در بیانیه‌ای اعلام کرد: «اقدامات ایران مداخله غیرقابل توجیه در کشتیرانی تجاری است و بنابراین نقض شدید مقررات بین‌المللی است». در ادامه این بیانیه آمده است: «ما از ایران درخواست می‌کنیم تا کشتی‌ها و خدمه آنها را هرچه سریع‌تر آزاد کنند و به حقوق دریانوردی آزاد و امنیت دریایی احترام بگذارد». (اینجا بخوانید)
در همین خصوص نیز «یانیس اویکونومو» سخنگوی دولت یونان نهم خرداد ماه در یک نشست مطبوعاتی در«آتن» گفت: یونان شرکای بین‌المللی و متحدان خود را در مورد این حادثه مطلع کرده است تا بتوانند به وضعیت ایجاد شده توسط شیوه‌های غیرقابل قبول ایران پاسخ دهند. اویکونومو مدعی شد که ایران هیچ دلیل قانونی برای تلافی کردن نداشته، زیرا یونان در زمان توقیف نفتکش بر اساس معاهده‌های بین‌المللی و تصمیمات دیوان دادگستری اتحادیه اروپا عمل کرد. وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا آتن قصد دارد نفت توقیف شده یک نفتکش روس را به تهران بازگرداند، پاسخی نداد.
* واکنش به بیانیه‌های کپی شده
بیانیه‌های فرانسه و آلمان امروز (چهارشنبه) ۱۱ خردا دماه واکنش «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران را به همراه داشت و در واکنش به بیانیه‌های از روی دست یکدیگر کپی شده سخنگویان وزارت امور خارجه فرانسه و آلمان در مورد کشتی‌های یونانی توقیف شده در خلیج فارس، خاطرنشان کرد: ما صدور این‌گونه بیانیه‌های یکطرفه و غیر قابل توجیه را که ظاهرا به یک عادت مستمر نزد صادرکنندگان آن مبدل شده، قویا مردود می‌دانیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه به این کشورها توصیه کرد به جای فرار به جلو و حمایت نابه‌جا از نقض‌های صورت گرفته توسط کشتی‌های یونانی، از فرآیندهای قضایی مبتنی بر مقررات بین‌المللی که هدف آن تضمین آزادی کشتیرانی و امنیت دریایی است، حمایت کنند.
خطیب‌زاده تاکید کرد: متاسفانه این کشورها در حالی به اقدامات قانونی صورت گرفته در ایران معترض هستند که در قبال توقیف غیرقانونی کشتی تحت پرچم ایران توسط مقامات یونانی و تخلیه محموله آن در اجرای فرامرزی قوانین و احکام داخلی یک کشور دیگر است، سکوت اختیار می‌کنند. این‌گونه مداخلات نامناسب در فرآیندهای مستقل قضایی کشورمان، هیچ کمکی به حل و فصل موضوعات نخواهد کرد، لذا همانطور که به مقامات یونانی گفته‌ایم، مناسب است به جای تحرکات سیاسی و رسانه‌ای، برای حل و فصل موضوعات از طریق راه‌های حقوقی و قضایی نزد مراجع ذیصلاح کشورمان اقدام شود.
«نیکوس دندیاس» وزیر امور خارجه یونان دوشنبه (نهم خرداد ماه) در تماس تلفنی با آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در زمینه توقیف دو نفتکش یونان از سوی ایران به گفت‌وگو پرداخت. وزیر امور خارجه آمریکا در این تماس تلفنی عنوان کرد: «ایجاد مزاحمت‌های مداوم ایران برای کشتی‌ها، تهدیدی برای امنیت دریانوردی و اقتصاد جهانی است».
این اظهارات بلینکن واکنش سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران (+) را به همراه داشت و وی در این باره گفت: آمریکا فرار به جلو می‌کند و آقای بلینکن فکر می‌کند مردم دنیا و ایران متوجه سرکشی‌های دولت آمریکا نیستند. آمریکا بزرگ‌ترین برهم زننده تجارت آزاد و قواعد معمول اقتصادی در دنیا در حوزه بانکی، سرمایه گذاری، تجارت و مراودات است. آمریکا با سلاح سازی از دلار آن را به ابزاری تبدیل کرده که در تمامی شئون اقتصاد بین‌الملل دخالت کند. بلینکن باید بداند وقت و فصل این گذشته که کشورش به تنهایی بر دنیا، قوانین داخلی خود را بار کنند. کشورها کنشگر هستند و از منافع خود دفاع می‌کنند. آنچه آمریکا امروز انجام می‌دهد برهم زننده روابط در دنیاست. تحریم‌هایی که بر علیه برخی کشورها اعمال و از ضعف برخی دولت‌ها استفاده و آنها را وادار می‌کند در عمل نیابتی از آمریکا برخی اقدامات ضدقانونی را انجام دهند طبیعتا باید بداند پاسخ از سوی کشورهای مستقل گرفته می‌شود.
گفتنی است، وزیر امور خارجه یونان همچنین روز دوشنبه در تماس تلفنی با «وانیس کاسولیدس» همتای قبرسی خود، این موضوع را بررسی کرد.
از سوی دیگر روزنامه یونانی «اکاثیمرینی»، اعلام کرد که وزارت کشتیرانی یونان به تمام نفتکشها و کشتی‌هایی که با پرچم این کشور در آب‌های بین‌المللی حضور دارند، هشدار داد تا از نزدیک شدن به آب‌های تحت کنترل جمهوری اسلامی ایران خودداری کنند. (اینجا بخوانید)
هشدار یونان به نفتکشها و کشتی‌های تحت پرچم این کشور در نشست روز سه‌شنبه دهم خرداد ماه سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه مطرح شد و وی در این باره گفت: چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی. اینکه در آب‌های سرزمینی ایران یا آب‌های دیگر که باید عبور بی ضرر باشد، تخلفاتی صورت بگیرد و برخی کشتی‌ها به بنادر میزبان هدایت شوند، امر جدیدی نیست و بارها به اتفاق افتاده است و البته جزییات فنی را هنوز نگرفته‌ایم و قطعا رسیدگی می‌شود.به دولت یونان توصیه می‌کنم به جای این هیاهوها از مسیر قانونی و قضایی اقدام کرده و وکیل بگیرد و ما قطعا به عنوان وزارت خارجه کمک می‌کنیم که بتواند مسیر قضایی را پیگیری کند.
وی همچنین گفت که خدمه دو نفتکش یونانی همه در وضعیت خوبی هستند و افزود: تلفن‌ها و ارتباط خود را با خانواده دارند و هیچ نگرانی درباره آنها نیست.