به گزارش پیام خانواده یکی از موضوعات مهمی که همواره در زندگی انسان در دوره های مختلف سنی با آن روبرو می شود موضوع برنامه ریزی است. کوتاه بودن عمر بشر لزوم داشتن برنامه ریزی برای استفاده بهینه تر از وقت و زمان را نشان می دهد تا بتواند از لحظه لحظه عمرش بهره مند شود. در عین حال آدمی در طول عمرش با زمان، شرایط و محدودیت های زیادی روبروست، به نحوی که اولویت بندی و داشتن افق و چشم انداز در آن حرف اول را میزند. به این ترتیب طبیعی است برنامه ریزی نیز در دوره های زندگی دارای جلوه های مختلفی شده و متناسب با هر بلوغ و توانی نمودی خاص پیدا می کند. بنابراین لازم است هر فردی براساس ویژگی های دوره سنی که دارد نظم و برنامه ای ویژه داشته باشد. به عنوان مثال نظم و برنامه ریزی برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان هر کدام قاعده های مختص خودشان را دارند که سعی می شود در این نوشتار به هر کدام از آن ها بصورت مجزا پرداخته شود.
از طرف دیگر برنامه ریزی ای در زندگی پیش رونده است که خودجوش باشد یعنی براساس نیاز درونی و واقعی فرد اتفاق بیافتد و نه اجبار بیرونی. این به آن معناست که فرد بدون در نظر داشتن برنامه های محیطی خودش بداند که باید برنامه های مطالعاتی مختلفی براساس اهدافی که دارد داشته باشد. مثلا اگر فلان کلاس تعطیل شد فرد باید بتواند همان روال مطالعاتی قبلی را داشته باشد. پس هر فرد بایستی برنامه ریزی خودجوش، بدون الزامات محیطی و با تعیین یک خط سیر مشخص را برای خود داشته باشد.
هر فردی این سیر و سیستم خودجوش رانداشته باشد در هر نظام آموزشی قرار بگیرد، پس رونده می شود. چرا که ذات انسان به باید و نبایدهای بیرونی معمولا واکنش نشان می دهد و لازم است برای داشتن ضمانت اجرایی این باید و نبایدها از درون فرد را فعال کرده و بر مبنای نیاز واقعی و درونی او پایه ریزی شوند.
نکته مهم دیگر در این موضوع آن است که عمده افراد به نوشتن برنامه های قالبی عادت کرده اند به این معنا که کمتر در نوشتارشان سعی می کنند مطابق با واقعیت زندگی و محدودیت ها و امکاناتی که دارند برنامه ریزی کنند و این مساله بزرگترین و مهم ترین آسیب را در به نتیجه نرسیدن برنامه ها بوجود می آورد. راهکار این مساله حرکت به سمت داشتن برنامه ریزی های شناور است.
به این ترتیب در این سلسله از مباحث سعی شده تا نکته هایی مهارتی برای داشتن برنامه ریزی های فردی برمبنای دوره سنی و آسیب هایی که معمولا برنامه ها را دچار مشکل می کند بیان شود.
منصوره ابوالحسنی کارشناس بخش مشاوره‌های قرآن بنیان سی امین نمایشگاه قرآن کریم